АКТАН уулу Табылды

Кыргызстан Энциклопедия Жана Терминология Борбору дан
Jump to navigation Jump to search

АКТАН уулу Табылды (12. 3. 1949-жылы туулган, Нарын облусу, Нарын району, Өрнөк айылы) ‒ драматург, режиссёр, актёр, төкмө акын, обончу. Кыргыз элинин улуу манасчысы Тыныбек Жапый уулунун небереси. Кыргыз Республикасынын эл артисти (1993), III даражадагы «Манас» орденинин ээси (2020), М. Рыскулов атындагы сыйлыктын лауреаты (1994). Чыгармачылык ишмердигин1968-жылы театр өнөрүндө баштаган, Нарын шаарында «Манас руху» этнофольклордук театрды уюштурган. Нарындагы М. Рыскулов атындагы музыкалык драма театрынын көркөм жетекчиси жана режиссёру болгон. Актёр катарында ар түрдүү образдарды сахнага алып чыккан: Шут (У. Шекспир, «Король Лир»), Тыналиев (Ч. Айтматов, «Эрте

АКТАН9.png

жаздагы турналар»), Сапарбай (Н. Давлесов, «Аста-секин, колукту»), Кулмырза (Т. Эрматов, «Ак Саткын менен Кулмырза»), Токтогул (Н. Байтемиров, «Токтогул») жана башкалар. Драматург катары «Эр Табылды», «Теӊирим Манас», «Азизкандын Алмамбет», «Аксак кулан», «Реквием», «Кылым мүшкүлү», «Барсбек» жана башка драмаларын жазган. Ч.Айтматовдун «Чыӊгызкандын ак булуту», Э.Өмүракуновдун «Жыландар ханышасы», өзүнүн «Аксак кулан», «Реквием», А. Рюнесконун «Кандуу күн», Софоклдун «Эдип шаа» чыгармаларын инсценировкалаган жана сахнага чыгарган. «Айыл өкмөтү» кино тасмасында (реж. Э. Абдыжапаров) Ташматтын ролун аткарган. «Келсеӊчи», «Ойлодуӊ бекен», «Билгин жигит», «Өмүрлөшүмө», «Манас жөнүндө ыр», «Асан кайгы», «Барсбек» (күү) жана башка элүүдөн ашуун обон-күүлөрдүн автору. Кытай, Түркия, Индия өлкөлөрүндө өткөн эл аралык театр фестивалдарынын лауреаты.