АКБОТО БИЙ

АКБОТО БИЙ, Акбото Рахимбий уулу (болжолу 17‑кылымдын аягы – 18‑кылымдын 30‑жылдарынын ортосунда жашаган) – 18‑кылымдын башында Ферганадагы Хожент вилайетинин башкаруучусу.

Тарыхый маалыматтар боюнча ал Бухара ханы Убайдулланын (1702–11‑жылдары башкарган) ишени­чине ээ болуп, Фергана өрөөнүнүн түштүк-чыгы­шындагы Хоженттин аймагын калмак баскын­чыларынан коргоочу кошуундун башчылыгы­на дайындалган. Бул аймакта Акбото бийдин саясий аброю өскөндүктөн, Кокон хандыгынын не­гиздөөчүсү Шахрух бийдин жалгыз кызына үйлөнүп, өзүнүн кызын анын уулу Абд ар‑Рахим бийге турмушка берген. Ал Абд ар‑Рахимди Хожентке чакырып, ага өз ээлигинен жооптуу кызмат берет. Акбото бийдин жардамы менен күйөө баласынын зоболосу көтө­рүлүп, элге таанылат. Абд ар‑Рахим Хожентти ээлеп алууну көздөп, бул аягын­да күйөө бала менен кайын атанын ортосундагы ачык тирешүүгө алып келген. Эрегиште Рахим бий кайын атасын өлтүрүп (1725-26), Хожентке өзүнүн иниси Абд ал‑Карим бийди дайындаган.

Ад.: Бабаджанов Б. М. Кокандское ханство: власть, политикка, религия. Таш., Токио. 2010; Бейсембиев Т. К. «Та’рих-и Ш ахрухи» как исторический источник. А.-А., 1987.
Д. Сапаралиев, сүрөтчүсү Р. Исаков.