АДГЕЗИЯ
(лат. adhaesio – жабышуу, чапташуу)– түрдүү тектеги конденсацияланган заттардын молекулалары тийишкенде пайда бол гон байланыш. А. молекула аралык аракеттенүү ж‑а хим. байланыш м‑н ишке ашат. А‑лык бекемдик заттардын байланыш энергиясына, тийишкен беттердин рельефине, фаза аралык беттик энергияга, шартына (басым, темп‑pa, убакытына ж. б.) жараша болот. А‑лык тийишүүнүн бузулушу заттардын бузулушу м‑н коштолот. Беттери тегиз эмес катуу заттарда тийишүү бети аз, ошондуктан А. анча бекем эмес.
Ал эми катуу зат м‑н суюктуктун же аралашпаган эки суюктук беттери толук тийиппсендиктен А‑лык байланыш жогору болот. Катуу затты суюк полимер м‑н жапканда полимер чуңкурларга, тешиктерге кирип, ал катканда мех. А. пайда болот. Сапаттуу А‑ны алуу катуу зат тардын жумшак же ийилгич абалында басым алдында жүргүзүлөт. Мис., резина чаптоо, металлды муздак ширетүү, гальваникалык каптоо, заттын бетинде кычкыл же сульфид катмарынын пайда болушу да бекем А‑ны жаратат. А‑ны жакшыртуу үчүн желимдин же пленка пайда кылуучу полимерлердин курамына активдүү кошулмаларды да кошот. Металлды ширетүү, данакерлөө, каңдоо, чайкоо, бетине лак жабуу, чаптоо ж. б. иштер А‑га негизделген.
Ад.: Дерягин Б. В., Кротова Н. А,, Смилга
В. П.Адгезия твердых тел. М., 1973; Зимон А. Д.
Адгезия пыли и порошков. 2‑изд. М., 1976;
Что такое адгезия. М., 1983.