АТОМ МАССАСЫ

АТОМ МАССАСЫ , а т о м д у к с а л м а к ‒ хим. элементтердин ат. с-гынын бирдиги аркылуу туюнтулган салыштырмалуу мааниси. Бул түшүнүктү Дж. Дальтон киргизген (1803). 1869-ж. Д. И. Менделеев элементтердин касиеттеринин А. м-га болгон көз карандылыгы ж-дөгү мезгилдик законун ачып, анын негизинде бир топ элементтин А. менен тактап жана ал кезде ачыла элек элементтердин салмагын алдын ала айткан. Табиятта бир изотоптон турган элементтердин А. м. анын изотобунун массасына туура келет. Ал эми бир нече изотоптору бар элементтердики, ошол изотоптордун массасынын орточо мааниси менен эсептелет. Көпчүлүк элементтердин изотоптук курамына жараша салмагы да туруктуу болот. Ал хим. элементтин эӊ негизги мүнөздөмөсүнүн бири. Анын бирдиги катары 1961-ж-га чейин жаратылыштагы кычкылтек атомунун орт. массасынын ¹/₁₆ бөлүгү, ал эми 1961-жылдан көмүртек ¹²С изотобунун массасынын ¹/₁₂ бөлүгү алынган. Ал хим. формулалар жана теӊдемелер аркылуу эсептөөлөрдү жүргүзүүдө жана бирикмелердин мол. салмагын табууда колдонулат.