Difference between revisions of "АНТТАР"

Кыргызстан Энциклопедия Жана Терминология Борбору дан
Jump to navigation Jump to search
м (→‎top: clean up, replaced: м-н → <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> (4), ж-а → <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> (4))
1 -сап: 1 -сап:
'''АНТТАР''' (лат. Antes, гр. Antai) – 6–7-к-дагы тарыхый булактарда эскерилген байыркы эл. Готтук (Кассиодор, Иордан), византиялык (Про&#0173;копий Кессарийский, Агафий Миринейский, Менандр Протиктор, Маврикий ж. б.) <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> сириялык (Иоанн Эфесский) тарыхчылардын эмгектеринде эскерилет. Изилдөөчүлөрдүн көпчүлүгү А-ды славяндарга таандык деп эсептешет. «А» термининин этимологиясы дискуссиялуу бойдон калууда (түркчө ант – ант берүү, иранча анта – аягы, четки ж. б.). 6-к-га карата А. Днестр <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> Днепр д-нын аралыгындагы, о. эле Днепрден чыгышты карай жайгашкан токойлуу-талаалуу аймактарды мекендешкен. Жазма булактарда А-дын келип чыгышы, салттары <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> тили б-ча тектеш ''склавиндер'' <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> чогуу эскерилет. Алар жер айдап, мал багуу <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> кесиптенишкен, отуруктуу калк болгон. Коомдук түзүлүшүндө аскердик демократия, патриархалдык кул ээлөөчүлүк орун алган. Византиялык император Юстиниан 1нин тушунда А. алгачкы жолу Византия империясынын аймагына кирип барышкан <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> ушундан тарта А. тектеш склавиндер <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> бирдикте Византиянын Балкандагы ээликтерине бат-бат жортуулдарды уюштуруп турушкан. 545-ж. император Юстиниан алар <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> союздаштык келишим түзгөн. 6-к-дын ортосу – 7-к-дын башында А. ''аварлардын'' кол салуусуна дуушар болгон. 560-, 590-ж. Византия империясынын Авар каганатына каршы күрөшүндө А. зор жардам көрсөткөн. 6-к-дан баштап жазма булактарда А. эскерилбейт. Алардын тукумдары чыгыш славян, айрымдары түш. славян уруулук бирикмелеринин курамына кирген.<br>
'''АНТТАР''' (лат. Antes, гр. Antai) – 6–7-кылымдагы тарыхый булактарда эскерилген байыркы эл. Готтук (Кассиодор, Иордан), византиялык (Про&#0173;копий Кессарийский, Агафий Миринейский, Менандр Протиктор, Маврикий ж. б.) <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> сириялык (Иоанн Эфесский) тарыхчылардын эмгектеринде эскерилет. Изилдөөчүлөрдүн көпчүлүгү Анттарды славяндарга таандык деп эсептешет. «Анттар» термининин этимологиясы дискуссиялуу бойдон калууда (түркчө ант – ант берүү, иранча анта – аягы, четки ж. б.). 6-кылымга карата А. Днестр <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> Днепр дарыясынын аралыгындагы, ошондой эле Днепрден чыгышты карай жайгашкан токойлуу-талаалуу аймактарды мекендешкен. Жазма булактарда Анттардын келип чыгышы, салттары <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> тили боюнча тектеш ''склавиндер'' <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> чогуу эскерилет. Алар жер айдап, мал багуу <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> кесиптенишкен, отуруктуу калк болгон. Коомдук түзүлүшүндө аскердик демократия, патриархалдык кул ээлөөчүлүк орун алган. Византиялык император Юстиниан 1нин тушунда Анттар алгачкы жолу Византия империясынын аймагына кирип барышкан <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> ушундан тарта Анттар тектеш склавиндер <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> бирдикте Византиянын Балкандагы ээликтерине бат-бат жортуулдарды уюштуруп турушкан. 545-жылы император Юстиниан алар <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> союздаштык келишим түзгөн. 6-кылымдын ортосу – 7-кылымдын башында Анттар ''аварлардын'' кол салуусуна дуушар болгон. 560-, 590-жылдарда  Византия империясынын Авар каганатына каршы күрөшүндө Анттар зор жардам көрсөткөн. 6-кылымдан баштап жазма булактарда Анттар эскерилбейт. Алардын тукумдары чыгыш славян, айрымдары түштүк славян уруулук бирикмелеринин курамына кирген.<br> Ад.: ''Рыбаков Б. А.,'' Анты и Киевская Русь. «Вестник древней истории», 1939, № 1; ''Седов В. В.'' Славяне в раннем средневековье. М., 1995.<br>
Ад.: ''Рыбаков Б. А.,'' Анты и Киевская Русь. «Вестник древней истории», 1939, № 1; ''Седов В. В.'' Славяне в раннем средневековье. М., 1995.<br>

16:18, 11 Декабрь (Бештин айы) 2023 -деги абалы

АНТТАР (лат. Antes, гр. Antai) – 6–7-кылымдагы тарыхый булактарда эскерилген байыркы эл. Готтук (Кассиодор, Иордан), византиялык (Про­копий Кессарийский, Агафий Миринейский, Менандр Протиктор, Маврикий ж. б.) жана сириялык (Иоанн Эфесский) тарыхчылардын эмгектеринде эскерилет. Изилдөөчүлөрдүн көпчүлүгү Анттарды славяндарга таандык деп эсептешет. «Анттар» термининин этимологиясы дискуссиялуу бойдон калууда (түркчө ант – ант берүү, иранча анта – аягы, четки ж. б.). 6-кылымга карата А. Днестр жана Днепр дарыясынын аралыгындагы, ошондой эле Днепрден чыгышты карай жайгашкан токойлуу-талаалуу аймактарды мекендешкен. Жазма булактарда Анттардын келип чыгышы, салттары жана тили боюнча тектеш склавиндер менен чогуу эскерилет. Алар жер айдап, мал багуу менен кесиптенишкен, отуруктуу калк болгон. Коомдук түзүлүшүндө аскердик демократия, патриархалдык кул ээлөөчүлүк орун алган. Византиялык император Юстиниан 1нин тушунда Анттар алгачкы жолу Византия империясынын аймагына кирип барышкан жана ушундан тарта Анттар тектеш склавиндер менен бирдикте Византиянын Балкандагы ээликтерине бат-бат жортуулдарды уюштуруп турушкан. 545-жылы император Юстиниан алар менен союздаштык келишим түзгөн. 6-кылымдын ортосу – 7-кылымдын башында Анттар аварлардын кол салуусуна дуушар болгон. 560-, 590-жылдарда Византия империясынын Авар каганатына каршы күрөшүндө Анттар зор жардам көрсөткөн. 6-кылымдан баштап жазма булактарда Анттар эскерилбейт. Алардын тукумдары чыгыш славян, айрымдары түштүк славян уруулук бирикмелеринин курамына кирген.
Ад.: Рыбаков Б. А., Анты и Киевская Русь. «Вестник древней истории», 1939, № 1; Седов В. В. Славяне в раннем средневековье. М., 1995.