Difference between revisions of "АМОРФТУК АБАЛ"
| 1 -сап: | 1 -сап: | ||
'''АМОРФТУК АБАЛ''' (гр. amorfos – формасыз) – изомериялык касиетке ээ <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> белгилүү эрүү | '''АМОРФТУК АБАЛ''' (гр. amorfos – формасыз) – изомериялык касиетке ээ <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> белгилүү эрүү температурасы болбогон кристаллдык эмес катуу заттардын абалы. А. а-дагы заттын температурасын жогорулатканда, акырындык <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> жумшарып, бара-бара суюк абалга өтөт. Катуу заттын мындай өзгөчөлүгү аны түзгөн бөлүкчөлөрдүн жайгашуусунда алыскы иреттүүлүктүн жоктугу <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> түшүндүрүлөт. Затты түзгөн атомдор <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> молекулалар анын бардык көлөмү б-ча белгилүү иретте жайгашып турса, ал алыскы иреттүүлүк деп аталат. Кристаллдык заттардын структурасы - алыскы иретке, А. а-дагы заттар жакынкы иретке ээ. Жакынкы ирет суюк абалдагы заттарга да мүнөздүү. Көлкүлдөп эриген затты тез муздатканда А. а-дагы заттар алынат. Мисалы, кристаллдык кварцты көлкүлдөтүп эритип, кайра тез муздатканда аморфтук кварц айнеги пайда болот. Табиятта А. а-дагы заттар кристаллдык абалдагы заттарга караганда аз таралган. Акак, табигый мом, битумдар, полимерлер А. а-да болот. | ||
08:05, 21 -октябрь (Тогуздун айы) 2023 -деги абалы
АМОРФТУК АБАЛ (гр. amorfos – формасыз) – изомериялык касиетке ээ жана белгилүү эрүү температурасы болбогон кристаллдык эмес катуу заттардын абалы. А. а-дагы заттын температурасын жогорулатканда, акырындык менен жумшарып, бара-бара суюк абалга өтөт. Катуу заттын мындай өзгөчөлүгү аны түзгөн бөлүкчөлөрдүн жайгашуусунда алыскы иреттүүлүктүн жоктугу менен түшүндүрүлөт. Затты түзгөн атомдор жана молекулалар анын бардык көлөмү б-ча белгилүү иретте жайгашып турса, ал алыскы иреттүүлүк деп аталат. Кристаллдык заттардын структурасы - алыскы иретке, А. а-дагы заттар жакынкы иретке ээ. Жакынкы ирет суюк абалдагы заттарга да мүнөздүү. Көлкүлдөп эриген затты тез муздатканда А. а-дагы заттар алынат. Мисалы, кристаллдык кварцты көлкүлдөтүп эритип, кайра тез муздатканда аморфтук кварц айнеги пайда болот. Табиятта А. а-дагы заттар кристаллдык абалдагы заттарга караганда аз таралган. Акак, табигый мом, битумдар, полимерлер А. а-да болот.