Difference between revisions of "«АЙЧҮРӨК» операсы"
м (→top: clean up, replaced: м‑н → <span cat='ж.кыск' oldv='м‑н'>менен</span> (4), ж‑а → <span cat='ж.кыск' oldv='ж‑а'>жана</span>) |
|||
| 1 -сап: | 1 -сап: | ||
<big>'''«АЙЧҮРӨК»'''</big> <big>–</big> <big>алгач</big><big>к</big><big>ы к</big><big>ыргыз улуттук опе­расы. Операнын музыкасын В. Власов, А. Мал­дыбаев, В. Фере, либреттосун Ж. Турусбеков, Ж. Бөкөнбаев, К. Маликов жазган. Лирикалык­ эпикалык бул опера 1939-ж. кыргыз музыкалык театрында коюлган.</big> <big>Башкы ролдорду алгач аткаргандар: С. Кийизбаева (Ай­чүрөк), Ж. Сады­ков (Семетей), А. Малдыбаев (Күл­чоро), М. Махму­това (Чачыкей), А. Куттубаева</big>[[File:«АЙЧҮРӨК»17.png | thumb|«Айчүрөк» операсы. Айчүрөк – СССР эл артисти С. Кийиз­баева.]] | <big>'''«АЙЧҮРӨК»'''</big> <big>–</big> <big>алгач</big><big>к</big><big>ы к</big><big>ыргыз улуттук опе­расы. Операнын музыкасын В. Власов, А. Мал­дыбаев, В. Фере, либреттосун Ж. Турусбеков, Ж. Бөкөнбаев, К. Маликов жазган. Лирикалык­ эпикалык бул опера 1939-ж. кыргыз музыкалык театрында коюлган.</big> <big>Башкы ролдорду алгач аткаргандар: С. Кийизбаева (Ай­чүрөк), Ж. Сады­ков (Семетей), А. Малдыбаев (Күл­чоро), М. Махму­това (Чачыкей), А. Куттубаева</big>[[File:«АЙЧҮРӨК»17.png | thumb|«Айчүрөк» операсы. Айчүрөк – СССР эл артисти С. Кийиз­баева.]] | ||
<big>(Калыйман), А. Боталиев (Чынкожо), К. Эшим­беков (Толтой). Режиссёрлору – А. Куттубаев, В. Васильев, хормейстери – П. Меркулов, ба­летмейстер – Н. Холфин, сүрөтчүсү – Я. Штоф­фер, дирижёру – В. Целиковский. Операнын сюжети бири бирине карама‑каршы турган эки күчтүн күрөшүнө негизделген. Операнын музыкалык драматургиясын түзүүдө композиторлор кыргыз эпосторун аткаруудагы салттык обондордун, элдик ырлар <span cat='ж.кыск' oldv='м‑н'>менен</span> күүлөрдүн <span cat='ж.кыск' oldv='ж‑а'>жана</span> жалпы эле кыргыз элдик музыкасына таандык өнүгүү ык­маларынын элементтерин композитордук жо</big><big>горку чеберчиликте өнүктүрүүгө жетишкен. Эл­дик музыка <span cat='ж.кыск' oldv='м‑н'>менен</span> өнүккөн орус музыкасынын үлгүлөрүнө салып айкалыштырып, элдик обон-күүлөргө жаңы мазмун, жаңы форма берип, аны чыгармачылык <span cat='ж.кыск' oldv='м‑н'>менен</span> өркүндөтүшкөн. Улуттук обон­го ширелген операнын ар бир фрагментинен чыныгы профессионалдык чеберчилик туюлат. «Айчүрөк» операсы – кыргыз маданиятынын өсүү тары­хында зор мааниси бар этаптык чыгарма. Эл­дик эпикалык речитациядан улуттук опералык речитация, элдик обондордон татаал ''ариялар'' жаралган. Операда элдик музыканын үлгүлө­рүн кеңири пайдалануу <span cat='ж.кыск' oldv='м‑н'>менен</span> профессионалдык жанрды түзүү, калыптандыруу, өркүндөтүү кыр­гыз музыкасынын андан ары өнүгүшүнө шарт түзгөн. Ад.: Львов Н., Киргизский театр. Очерки истории. М., 1953.</big> | <big>(Калыйман), А. Боталиев (Чынкожо), К. Эшим­беков (Толтой). Режиссёрлору – А. Куттубаев, В. Васильев, хормейстери – П. Меркулов, ба­летмейстер – Н. Холфин, сүрөтчүсү – Я. Штоф­фер, дирижёру – В. Целиковский. Операнын сюжети бири бирине карама‑каршы турган эки күчтүн күрөшүнө негизделген. Операнын музыкалык драматургиясын түзүүдө композиторлор кыргыз эпосторун аткаруудагы салттык обондордун, элдик ырлар <span cat='ж.кыск' oldv='м‑н'>менен</span> күүлөрдүн <span cat='ж.кыск' oldv='ж‑а'>жана</span> жалпы эле кыргыз элдик музыкасына таандык өнүгүү ык­маларынын элементтерин композитордук жо</big><big>горку чеберчиликте өнүктүрүүгө жетишкен. Эл­дик музыка <span cat='ж.кыск' oldv='м‑н'>менен</span> өнүккөн орус музыкасынын үлгүлөрүнө салып айкалыштырып, элдик обон-күүлөргө жаңы мазмун, жаңы форма берип, аны чыгармачылык <span cat='ж.кыск' oldv='м‑н'>менен</span> өркүндөтүшкөн. Улуттук обон­го ширелген операнын ар бир фрагментинен чыныгы профессионалдык чеберчилик туюлат. «Айчүрөк» операсы – кыргыз маданиятынын өсүү тары­хында зор мааниси бар этаптык чыгарма. Эл­дик эпикалык речитациядан улуттук опералык речитация, элдик обондордон татаал ''ариялар'' жаралган. Операда элдик музыканын үлгүлө­рүн кеңири пайдалануу <span cat='ж.кыск' oldv='м‑н'>менен</span> профессионалдык жанрды түзүү, калыптандыруу, өркүндөтүү кыр­гыз музыкасынын андан ары өнүгүшүнө шарт түзгөн.</big> | ||
<big>Ад.: Львов Н., Киргизский театр. Очерки истории. М., 1953.</big> | |||
<big> | <big><br></big> | ||
11:40, 18 Декабрь (Бештин айы) 2022 -деги абалы
«АЙЧҮРӨК» – алгачкы кыргыз улуттук операсы. Операнын музыкасын В. Власов, А. Малдыбаев, В. Фере, либреттосун Ж. Турусбеков, Ж. Бөкөнбаев, К. Маликов жазган. Лирикалык эпикалык бул опера 1939-ж. кыргыз музыкалык театрында коюлган. Башкы ролдорду алгач аткаргандар: С. Кийизбаева (Айчүрөк), Ж. Садыков (Семетей), А. Малдыбаев (Күлчоро), М. Махмутова (Чачыкей), А. Куттубаева
(Калыйман), А. Боталиев (Чынкожо), К. Эшимбеков (Толтой). Режиссёрлору – А. Куттубаев, В. Васильев, хормейстери – П. Меркулов, балетмейстер – Н. Холфин, сүрөтчүсү – Я. Штоффер, дирижёру – В. Целиковский. Операнын сюжети бири бирине карама‑каршы турган эки күчтүн күрөшүнө негизделген. Операнын музыкалык драматургиясын түзүүдө композиторлор кыргыз эпосторун аткаруудагы салттык обондордун, элдик ырлар менен күүлөрдүн жана жалпы эле кыргыз элдик музыкасына таандык өнүгүү ыкмаларынын элементтерин композитордук жогорку чеберчиликте өнүктүрүүгө жетишкен. Элдик музыка менен өнүккөн орус музыкасынын үлгүлөрүнө салып айкалыштырып, элдик обон-күүлөргө жаңы мазмун, жаңы форма берип, аны чыгармачылык менен өркүндөтүшкөн. Улуттук обонго ширелген операнын ар бир фрагментинен чыныгы профессионалдык чеберчилик туюлат. «Айчүрөк» операсы – кыргыз маданиятынын өсүү тарыхында зор мааниси бар этаптык чыгарма. Элдик эпикалык речитациядан улуттук опералык речитация, элдик обондордон татаал ариялар жаралган. Операда элдик музыканын үлгүлөрүн кеңири пайдалануу менен профессионалдык жанрды түзүү, калыптандыруу, өркүндөтүү кыргыз музыкасынын андан ары өнүгүшүнө шарт түзгөн.
Ад.: Львов Н., Киргизский театр. Очерки истории. М., 1953.