Difference between revisions of "АСЫЛ ТУКУМ МАЛ ЧАРБАСЫ"
м (→top: clean up, replaced: м-н → <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> (4), ж-а → <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> (8)) |
|||
| 1 -сап: | 1 -сап: | ||
'''АСЫЛ ТУКУМ МАЛ ЧАРБАСЫ''' ‒ белгилүү бир асыл тукум мал асыроочу чарба. Малдын асыл тукумдуулугун <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> кунардуулугун арттырып, колдогу малды жакшыртуу <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> жаӊы порода, породалык тип, линия <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> тукум чыгаруу б-ча иш жүргүзөт. Ал асыл тукум мал з-ду, чарбасы <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> фермасы болуп бөлүнөт. З-дордо мал породасынын тукумдуулугун улам жакшыртуу иши жүргүзүлөт . Порода кунардуулугу б-ча орточо деӊгээлинен жогорку, эӊ мыкты, таза кандуу элита <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> 1-класстагы топтору болот. Анда малдын төлү з-ддун өзүндө, о. эле башка чарбанын малын толуктоо <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> жасалма жол <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> уруктандыруу ишканаларын тукумдук эркек мал <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> камсыз кылуу үчүн колдонулат. З-ддо породанын колдогу линиясы жакшыртылып, жаӊы линия, тип же порода чыгарылат. Бул чарбалардагы малдын төлү андагы малды толуктоо үчүн <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> товардык мал өстүрүүчү чарба <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> фермаларда пайдаланылат. Кыргызстанда ''кыргыз уяӊ жүндүү кою'' М. Н. Лущихин атн. асыл тукум кой з-дунда чыгарылып, «Каттаталдык», Кочкор, «Оргочор» асыл тукум кой з-ддорундагы кой фермаларында көбөйтүлүп, тукуму жакшыртылган. Тянь-шань асыл тукум мал з-дунда чыгарылган жарым уяӊ жүндүү ''тянь-шань кою'' Ак-Талаа, Нарын, Тогуз-Торо р-ндорунда асыралууда. Жарым кылчык жүндүү, куйруктуу алай кою Алай р-ндагы мурдагы «Кашка-Суу» асыл тукум мал з-дунда чыгарылган, азыр фермердик чарбаларда өстүрүлүүдө. ''Ала-Тоо ую'' Стрельникова атн. асыл тукум уй з-дунда <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> Сокулук тажрыйба чарбасында асыралууда. Уйдун Олуя-Ата тукуму Талас өрөөнүндө чыгарылып, өстүрүлүүдө. ''Кыргыз жаӊы жылкысы'' Нарын, Талас, Ош жылкы з-ддорунда Дон жылкысы <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> таза кандуу миӊги жылкы Ысык-Көл № 54 мамл. асыл тукум жылкы з-дунда асыралат .<br> | '''АСЫЛ ТУКУМ МАЛ ЧАРБАСЫ''' ‒ белгилүү бир асыл тукум мал асыроочу чарба. Малдын асыл тукумдуулугун <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> кунардуулугун арттырып, колдогу малды жакшыртуу <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> жаӊы порода, породалык тип, линия <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> тукум чыгаруу б-ча иш жүргүзөт. Ал асыл тукум мал з-ду, чарбасы <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> фермасы болуп бөлүнөт. З-дордо мал породасынын тукумдуулугун улам жакшыртуу иши жүргүзүлөт . Порода кунардуулугу б-ча орточо деӊгээлинен жогорку, эӊ мыкты, таза кандуу элита <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> 1-класстагы топтору болот. Анда малдын төлү з-ддун өзүндө, о. эле башка чарбанын малын толуктоо <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> жасалма жол <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> уруктандыруу ишканаларын тукумдук эркек мал <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> камсыз кылуу үчүн колдонулат. З-ддо породанын колдогу линиясы жакшыртылып, жаӊы линия, тип же порода чыгарылат. Бул чарбалардагы малдын төлү андагы малды толуктоо үчүн <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> товардык мал өстүрүүчү чарба <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> фермаларда пайдаланылат. Кыргызстанда ''кыргыз уяӊ жүндүү кою'' М. Н. Лущихин атн. асыл тукум кой з-дунда чыгарылып, «Каттаталдык», Кочкор, «Оргочор» асыл тукум кой з-ддорундагы кой фермаларында көбөйтүлүп, тукуму жакшыртылган. Тянь-шань асыл тукум мал з-дунда чыгарылган жарым уяӊ жүндүү ''тянь-шань кою'' Ак-Талаа, Нарын, Тогуз-Торо р-ндорунда асыралууда. Жарым кылчык жүндүү, куйруктуу алай кою Алай р-ндагы мурдагы «Кашка-Суу» асыл тукум мал з-дунда чыгарылган, азыр фермердик чарбаларда өстүрүлүүдө. ''Ала-Тоо ую'' Стрельникова атн. асыл тукум уй з-дунда <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> Сокулук тажрыйба чарбасында асыралууда. Уйдун Олуя-Ата тукуму Талас өрөөнүндө чыгарылып, өстүрүлүүдө. ''Кыргыз жаӊы жылкысы'' Нарын, Талас, Ош жылкы з-ддорунда, Дон жылкысы <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> таза кандуу миӊги жылкы Ысык-Көл № 54 мамл. асыл тукум жылкы з-дунда асыралат .<br> | ||
''А. Ажыбеков'' .<br> | ''А. Ажыбеков'' .<br> | ||
10:21, 6 Декабрь (Бештин айы) 2022 -деги абалы
АСЫЛ ТУКУМ МАЛ ЧАРБАСЫ ‒ белгилүү бир асыл тукум мал асыроочу чарба. Малдын асыл тукумдуулугун жана кунардуулугун арттырып, колдогу малды жакшыртуу жана жаӊы порода, породалык тип, линия жана тукум чыгаруу б-ча иш жүргүзөт. Ал асыл тукум мал з-ду, чарбасы жана фермасы болуп бөлүнөт. З-дордо мал породасынын тукумдуулугун улам жакшыртуу иши жүргүзүлөт . Порода кунардуулугу б-ча орточо деӊгээлинен жогорку, эӊ мыкты, таза кандуу элита жана 1-класстагы топтору болот. Анда малдын төлү з-ддун өзүндө, о. эле башка чарбанын малын толуктоо жана жасалма жол менен уруктандыруу ишканаларын тукумдук эркек мал менен камсыз кылуу үчүн колдонулат. З-ддо породанын колдогу линиясы жакшыртылып, жаӊы линия, тип же порода чыгарылат. Бул чарбалардагы малдын төлү андагы малды толуктоо үчүн жана товардык мал өстүрүүчү чарба менен фермаларда пайдаланылат. Кыргызстанда кыргыз уяӊ жүндүү кою М. Н. Лущихин атн. асыл тукум кой з-дунда чыгарылып, «Каттаталдык», Кочкор, «Оргочор» асыл тукум кой з-ддорундагы кой фермаларында көбөйтүлүп, тукуму жакшыртылган. Тянь-шань асыл тукум мал з-дунда чыгарылган жарым уяӊ жүндүү тянь-шань кою Ак-Талаа, Нарын, Тогуз-Торо р-ндорунда асыралууда. Жарым кылчык жүндүү, куйруктуу алай кою Алай р-ндагы мурдагы «Кашка-Суу» асыл тукум мал з-дунда чыгарылган, азыр фермердик чарбаларда өстүрүлүүдө. Ала-Тоо ую Стрельникова атн. асыл тукум уй з-дунда жана Сокулук тажрыйба чарбасында асыралууда. Уйдун Олуя-Ата тукуму Талас өрөөнүндө чыгарылып, өстүрүлүүдө. Кыргыз жаӊы жылкысы Нарын, Талас, Ош жылкы з-ддорунда, Дон жылкысы менен таза кандуу миӊги жылкы Ысык-Көл № 54 мамл. асыл тукум жылкы з-дунда асыралат .
А. Ажыбеков .