Difference between revisions of "АГРОЦЕНОЗ"

Кыргызстан Энциклопедия Жана Терминология Борбору дан
Jump to navigation Jump to search
м (→‎top: clean up, replaced: м-н → <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> (4), ж-а → <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> (2))
1 -сап: 1 -сап:
'''АГРОЦЕНОЗ''' (гр. ''агро''… ж-а'' koinos'' ‒ жалпы) ‒ маданий өсүмдүктөр өстүрүлгөн аймактын (талаанын, плантациянын, огороддун, бакчанын ж. б.) кыртышында жашап жаткан организмдердин көптөгөн түрлөрүнүн тобу. А. төмөндөгүдөй бөлүнөт: адамдын колу м-н жасалган А. ‒ ургаалдуу пайдалануунун натыйжасында түрү өзгөрүлгөн табигый өсүмдүктөр тобунун сапаты жакшыртылганы (пландуу пайдаланган токойлор, шалбаалар); жарым-жартылай кол м-н өстүрүлгөн А. ‒ өсүүсү пландуу түрдө жөнгө салынып турбаган өсүмдүктөрдүн жасалма тобу (эгилме токой аянттары, себилме көп жылдык шалбаалар); айдалма А. ‒ өсүп-өнүгүүсү адам тарабынан жөнгө салына турган өсүмдүктөрдүн коомдоштугу (бак-дарактар, плантациялар, айдоолор); ургаалдуу экме А-до ‒ кыртыш, суу, аба чөйрөсү түзүлүп, өсүп-өнүгүүсү жөнгө салынып туруучу өсүмдүктөр тобу (күнөскана өсүмдүктөрү, ''аэропоника, гидропоника''). Адамзаттын чарба иштерин ургаалдуу жүргүзүшү табигый биоценоздордун көп түрдүүлүгүнүн кыскарышына алып келүүдө. Бул болсо атм-нын газ алмашуу режимине тоскоол болуп жатат. Ошондуктан, айлана-чөйрөнү коргоо ж-а а. ч. ландшафттарынын чарба иштерин туура жүргүзүү, А. түшүмдүүлүгүн жогорулатуу (өсүмдүктөрдү СО2 газы м-н жетиштүү өлчөмдө камсыз кылып) ж. б. мелиорация иштерин жүргүзүү керек.
'''АГРОЦЕНОЗ''' (гр. ''агро''… <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span>'' koinos'' ‒ жалпы) ‒ маданий өсүмдүктөр өстүрүлгөн аймактын (талаанын, плантациянын, огороддун, бакчанын ж. б.) кыртышында жашап жаткан организмдердин көптөгөн түрлөрүнүн тобу. А. төмөндөгүдөй бөлүнөт: адамдын колу <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> жасалган А. ‒ ургаалдуу пайдалануунун натыйжасында түрү өзгөрүлгөн табигый өсүмдүктөр тобунун сапаты жакшыртылганы (пландуу пайдаланган токойлор, шалбаалар); жарым-жартылай кол <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> өстүрүлгөн А. ‒ өсүүсү пландуу түрдө жөнгө салынып турбаган өсүмдүктөрдүн жасалма тобу (эгилме токой аянттары, себилме көп жылдык шалбаалар); айдалма А. ‒ өсүп-өнүгүүсү адам тарабынан жөнгө салына турган өсүмдүктөрдүн коомдоштугу (бак-дарактар, плантациялар, айдоолор); ургаалдуу экме А-до ‒ кыртыш, суу, аба чөйрөсү түзүлүп, өсүп-өнүгүүсү жөнгө салынып туруучу өсүмдүктөр тобу (күнөскана өсүмдүктөрү, ''аэропоника, гидропоника''). Адамзаттын чарба иштерин ургаалдуу жүргүзүшү табигый биоценоздордун көп түрдүүлүгүнүн кыскарышына алып келүүдө. Бул болсо ат<span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span>ын газ алмашуу режимине тоскоол болуп жатат. Ошондуктан, айлана-чөйрөнү коргоо <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> а. ч. ландшафттарынын чарба иштерин туура жүргүзүү, А. түшүмдүүлүгүн жогорулатуу (өсүмдүктөрдү СО2 газы <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> жетиштүү өлчөмдө камсыз кылып) ж. б. мелиорация иштерин жүргүзүү керек.


   ''К. Молдошев.''
   ''К. Молдошев.''

14:49, 5 Декабрь (Бештин айы) 2022 -деги абалы

АГРОЦЕНОЗ (гр. агрожана koinos ‒ жалпы) ‒ маданий өсүмдүктөр өстүрүлгөн аймактын (талаанын, плантациянын, огороддун, бакчанын ж. б.) кыртышында жашап жаткан организмдердин көптөгөн түрлөрүнүн тобу. А. төмөндөгүдөй бөлүнөт: адамдын колу менен жасалган А. ‒ ургаалдуу пайдалануунун натыйжасында түрү өзгөрүлгөн табигый өсүмдүктөр тобунун сапаты жакшыртылганы (пландуу пайдаланган токойлор, шалбаалар); жарым-жартылай кол менен өстүрүлгөн А. ‒ өсүүсү пландуу түрдө жөнгө салынып турбаган өсүмдүктөрдүн жасалма тобу (эгилме токой аянттары, себилме көп жылдык шалбаалар); айдалма А. ‒ өсүп-өнүгүүсү адам тарабынан жөнгө салына турган өсүмдүктөрдүн коомдоштугу (бак-дарактар, плантациялар, айдоолор); ургаалдуу экме А-до ‒ кыртыш, суу, аба чөйрөсү түзүлүп, өсүп-өнүгүүсү жөнгө салынып туруучу өсүмдүктөр тобу (күнөскана өсүмдүктөрү, аэропоника, гидропоника). Адамзаттын чарба иштерин ургаалдуу жүргүзүшү табигый биоценоздордун көп түрдүүлүгүнүн кыскарышына алып келүүдө. Бул болсо атмененын газ алмашуу режимине тоскоол болуп жатат. Ошондуктан, айлана-чөйрөнү коргоо жана а. ч. ландшафттарынын чарба иштерин туура жүргүзүү, А. түшүмдүүлүгүн жогорулатуу (өсүмдүктөрдү СО2 газы менен жетиштүү өлчөмдө камсыз кылып) ж. б. мелиорация иштерин жүргүзүү керек.

 К. Молдошев.