Difference between revisions of "АККУМУЛЯТОР"

Кыргызстан Энциклопедия Жана Терминология Борбору дан
Jump to navigation Jump to search
1 -сап: 1 -сап:
'''АККУМУЛЯТОР''' (лат. accumulo – жыйнайм, чогултам) – учуру келгенде пайдалануу макса&#0173;тында электрдик энергия топтоочу түзүлмө, ал ''батарея'' деген ат <span cat='ж.кыск' oldv='м&#8209;н'>менен</span> да белгилүү. Аларды за&#0173;рядоонун жүрүшүндө хим. энергияны электр энергиясына өзгөртүүчү электр&#8209;хим. элемент колдонулат. Азыркы мезгилде көп таралган коргошун&#8209;кислоталуу А&#8209;ду 1859&#8209;ж. фр. физик Гастон Планте ойлоп тапкан. Топтолгон энер&#0173;гиянын түрүнө жараша А. электрдик, гидрав&#0173;ликалык, жылуулук, инерциялык болуп бөлүнөт. Электрдик А. электр энергиясын хим. энергияга айландырып чогултат. Керек болгон&#0173;до ал энергия хим. реакциянын негизинде кай&#0173;ра электр энергиясына айландырылып, электр тизмегине берилет. Электрдик А&#8209;дун кислота&#0173;луу <span cat='ж.кыск' oldv='ж&#8209;а'>жана</span> жегичтүү деген эки түрү бар. К и с л о т а л у у А&#8209;дун электр кыймылдаткыч күчү <span cat='ж.кыск' oldv='ж&#8209;а'>жана</span> пайдалуу аракет коэффициенти чоң болгондук&#0173;тан, кыймылсыз кубаттуу орнотмодо колдону&#0173;лат. Жегичтүү А. – жеңил <span cat='ж.кыск' oldv='ж&#8209;а'>жана</span> жөнөкөй жасалгандыктан транспортто кеңири пайдала&#0173;ньшат. Гидравликалык А. суюктуктун же газдын басымын <span cat='ж.кыск' oldv='ж&#8209;а'>жана</span> чыгымын теңдөө үчүн гидравликалык орнотмодо пайдаланылат. Ж ы&#0173;л у у л у к А. өнөр жай орнотмолорун буу <span cat='ж.кыск' oldv='ж&#8209;а'>жана</span> энергия <span cat='ж.кыск' oldv='м&#8209;н'>менен</span> үзгүлтүксүз жабдуу, жылуулук <span cat='ж.кыск' oldv='ж&#8209;а'>жана</span> күч берүүнү теңдөө максатында жылуулук энер&#0173;гиясын чогултат. Инерциялык А. сырткы күчтөрдүн кыймылын кинетикалык энергияга айландырып, аны кайра пайдаланат. Мис., ай&#0173;лануучу күүлөндүргүч дөңгөлөк.
'''АККУМУЛЯТОР''' (лат. accumulo – жыйнайм, чогултам) – учуру келгенде пайдалануу макса&#0173;тында электрдик энергия топтоочу түзүлмө, ал ''батарея'' деген ат <span cat='ж.кыск' oldv='м&#8209;н'>менен</span> да белгилүү. Аларды за&#0173;ряддоонун жүрүшүндө химиялык энергияны электр энергиясына өзгөртүүчү электр&#8209;химиялык элемент колдонулат. Азыркы мезгилде көп таралган коргошун&#8209;кислоталуу Аккумуляторду 1859&#8209;жылы фрциялык  физик Гастон Планте ойлоп тапкан. Топтолгон энер&#0173;гиянын түрүнө жараша Аккумулятор электрдик, гидрав&#0173;ликалык, жылуулук, инерциялык болуп бөлүнөт. Электрдик Аккумулятор электр энергиясын химиялык  энергияга айландырып чогултат. Керек болгон&#0173;до ал энергия химиялык  реакциянын негизинде кай&#0173;ра электр энергиясына айландырылып, электр тизмегине берилет. Электрдик Аккумулятордун кислота&#0173;луу <span cat='ж.кыск' oldv='ж&#8209;а'>жана</span> жегичтүү деген эки түрү бар. К и с л о т а л у у Аккумулятордун электр кыймылдаткыч күчү <span cat='ж.кыск' oldv='ж&#8209;а'>жана</span> пайдалуу аракет коэффициенти чоң болгондук&#0173;тан, кыймылсыз кубаттуу орнотмодо колдону&#0173;лат. Жегичтүү Аккумулятор – жеңил <span cat='ж.кыск' oldv='ж&#8209;а'>жана</span> жөнөкөй жасалгандыктан транспортто кеңири пайдала&#0173;ньшат. Гидравликалык Аккумулятор  суюктуктун же газдын басымын <span cat='ж.кыск' oldv='ж&#8209;а'>жана</span> чыгымын теңдөө үчүн гидравликалык орнотмодо пайдаланылат. Ж ы&#0173;л у у л у к Аккумулятору өнөр жай орнотмолорун буу <span cat='ж.кыск' oldv='ж&#8209;а'>жана</span> энергия <span cat='ж.кыск' oldv='м&#8209;н'>менен</span> үзгүлтүксүз жабдуу, жылуулук <span cat='ж.кыск' oldv='ж&#8209;а'>жана</span> күч берүүнү теңдөө максатында жылуулук энер&#0173;гиясын чогултат. Инерциялык Аккумулятор сырткы күчтөрдүн кыймылын кинетикалык энергияга айландырып, аны кайра пайдаланат. Мисалы, ай&#0173;лануучу күүлөндүргүч дөңгөлөк.

13:28, 18 Сентябрь (Аяк оона) 2023 -деги абалы

АККУМУЛЯТОР (лат. accumulo – жыйнайм, чогултам) – учуру келгенде пайдалануу макса­тында электрдик энергия топтоочу түзүлмө, ал батарея деген ат менен да белгилүү. Аларды за­ряддоонун жүрүшүндө химиялык энергияны электр энергиясына өзгөртүүчү электр‑химиялык элемент колдонулат. Азыркы мезгилде көп таралган коргошун‑кислоталуу Аккумуляторду 1859‑жылы фрциялык физик Гастон Планте ойлоп тапкан. Топтолгон энер­гиянын түрүнө жараша Аккумулятор электрдик, гидрав­ликалык, жылуулук, инерциялык болуп бөлүнөт. Электрдик Аккумулятор электр энергиясын химиялык энергияга айландырып чогултат. Керек болгон­до ал энергия химиялык реакциянын негизинде кай­ра электр энергиясына айландырылып, электр тизмегине берилет. Электрдик Аккумулятордун кислота­луу жана жегичтүү деген эки түрү бар. К и с л о т а л у у Аккумулятордун электр кыймылдаткыч күчү жана пайдалуу аракет коэффициенти чоң болгондук­тан, кыймылсыз кубаттуу орнотмодо колдону­лат. Жегичтүү Аккумулятор – жеңил жана жөнөкөй жасалгандыктан транспортто кеңири пайдала­ньшат. Гидравликалык Аккумулятор суюктуктун же газдын басымын жана чыгымын теңдөө үчүн гидравликалык орнотмодо пайдаланылат. Ж ы­л у у л у к Аккумулятору өнөр жай орнотмолорун буу жана энергия менен үзгүлтүксүз жабдуу, жылуулук жана күч берүүнү теңдөө максатында жылуулук энер­гиясын чогултат. Инерциялык Аккумулятор сырткы күчтөрдүн кыймылын кинетикалык энергияга айландырып, аны кайра пайдаланат. Мисалы, ай­лануучу күүлөндүргүч дөңгөлөк.