Difference between revisions of "АММИАК"
м (→top: clean up, replaced: м-н → <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> (6), ж-а → <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> (5)) |
|||
| 1 -сап: | 1 -сап: | ||
'''АММИАК,''' NH<sub>3</sub> – азоттун суутек <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> болгон жөнөкөй бирикмеси. Түссүз, кескин жыттуу, тумчуктургуч газ. Жаратылынгга орг. заттардын чирип ажырашынан пайда болот. Эрүү t 80°С,кайноо t 33,35°С, сууда жакшы эрийт, ''спирт, ацетон,'' ''хлороформ <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> бензолдо'' начар эрийт''.'' Төмөнкү темп-рада, жогорку басымда суюктукка, ал эми андан ары төмөндөтсө <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> басымды көбөйтсө кристаллга айланат. Суюк А. эриткич катары колдонулат. А-тын суудагы эритмеси нашатырь спирти деп аталат. Жогорку темп-рада азот <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> суутекке ажырайт, к-талар <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> сууда жакшы эрий турган туздарды берет. Бул туздар ысытканда жеңил ажырайт. А. к-лар <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> аммиакаттарды, кээ бир металлдар <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> нитриттерди же амиддерди, күкүрт, көмүр кычкыл газы <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> ысытканда N<sub>4</sub>S<sub>4</sub>, HCN ж. б. пайда кылат. NH<sub>3</sub>тү кычкылдандыруудан азот к-тасы, азот <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> анын оксиддери пайда болот. Ал азот <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> суутектин аракеттенүүсүнөн же көмүрдү кокско айландырганда бөлүнүп чыккан газдан алынат. ''Азот кислотасын, карбамидди,'' орг. заттарды синтездөө, жер семирткичтерди даярдоодо, медицинада <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> хим. өнөр жайларда кеңири колдонулат.<br> | |||
16:45, 5 Декабрь (Бештин айы) 2022 -деги абалы
АММИАК, NH3 – азоттун суутек менен болгон жөнөкөй бирикмеси. Түссүз, кескин жыттуу, тумчуктургуч газ. Жаратылынгга орг. заттардын чирип ажырашынан пайда болот. Эрүү t 80°С,кайноо t 33,35°С, сууда жакшы эрийт, спирт, ацетон, хлороформ жана бензолдо начар эрийт. Төмөнкү темп-рада, жогорку басымда суюктукка, ал эми андан ары төмөндөтсө жана басымды көбөйтсө кристаллга айланат. Суюк А. эриткич катары колдонулат. А-тын суудагы эритмеси нашатырь спирти деп аталат. Жогорку темп-рада азот жана суутекке ажырайт, к-талар менен сууда жакшы эрий турган туздарды берет. Бул туздар ысытканда жеңил ажырайт. А. к-лар менен аммиакаттарды, кээ бир металлдар менен нитриттерди же амиддерди, күкүрт, көмүр кычкыл газы менен ысытканда N4S4, HCN ж. б. пайда кылат. NH3тү кычкылдандыруудан азот к-тасы, азот жана анын оксиддери пайда болот. Ал азот менен суутектин аракеттенүүсүнөн же көмүрдү кокско айландырганда бөлүнүп чыккан газдан алынат. Азот кислотасын, карбамидди, орг. заттарды синтездөө, жер семирткичтерди даярдоодо, медицинада жана хим. өнөр жайларда кеңири колдонулат.