Difference between revisions of "АЛУНИТ КЕНТАШТАРЫ"

Кыргызстан Энциклопедия Жана Терминология Борбору дан
Jump to navigation Jump to search
м (→‎top: категория кошуу)
 
(One intermediate revision by one other user not shown)
1 -сап: 1 -сап:
'''АЛУНИТ КЕНТАШТАРЫ''' – алюминий кенташтарынын (рудаларынын) өнөр жайлык маанидеги тиби. Ал негизинен ''алуни'' (25-70%),''кварц, хальцедон, опал'' (баары биригип 40–50%), чополуу минералдардан турат. Бир аз темир оксиди, ильменит, циркон ж. б. кезигет. Жаш жанар тоо аймагында күкүрт кислотасы <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> каныккан күкүрттүү газдын <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> эритиндинин таасиринен кычкыл эффузив тоо тектеринин гидротермдик өзгөрүүлөрүнөн пайда болот. Курамында алунит 50%тен кем эмес, чополуу минералдары 10%ке чейин болсо бай, кенташтарда алунит 25% болсо  ж а р д ы  алунит кенташтарына кирет. Ири кендери Россияда (Шелихов ж. б.), Азербайжанда (Заглик), Украинада (Беган), АКШда, КЭРде, Австралия, Иран, Индия, Аргентина, Мексика ж. б. өлкөлөрдө белгилүү. Кыргызстандын айрым жерлеринде да чакан алунит кенташтары бар. Алунит кенташтырынан алюминийден башка калий жер семирткичи, күкүрт кислотасы <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> ванадий, галлий металлдары алынат.<br>Ад.: ''Кашкай М. С.'' Алуниты, их генезис и использование. 2 т. М., 1970.<br>
'''АЛУНИТ КЕНТАШТАРЫ''' – алюминий кенташтарынын (рудаларынын) өнөр жайлык маанидеги тиби. Ал негизинен ''алуни'' (25-70%), ''кварц, хальцедон, опал'' (баары биригип 40–50%), чополуу минералдардан турат. Бир аз темир оксиди, ильменит, циркон ж. б. кезигет. Жаш жанар тоо аймагында күкүрт кислотасы <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> каныккан күкүрттүү газдын <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> эритиндинин таасиринен кычкыл эффузив тоо тектеринин гидротермдик өзгөрүүлөрүнөн пайда болот. Курамында алунит 50%тен кем эмес, чополуу минералдары 10%ке чейин болсо бай, кенташтарда алунит 25% болсо  ж а р д ы  алунит кенташтарына кирет. Ири кендери Россияда (Шелихов ж. б.), Азербайжанда (Заглик), Украинада (Беган), АКШда, КЭРде, Австралия, Иран, Индия, Аргентина, Мексика ж. б. өлкөлөрдө белгилүү. Кыргызстандын айрым жерлеринде да чакан алунит кенташтары бар. Алунит кенташтырынан алюминийден башка калий жер семирткичи, күкүрт кислотасы <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> ванадий, галлий металлдары алынат.<br>Ад.: ''Кашкай М. С.'' Алуниты, их генезис и использование. 2 т. М., 1970.<br>
[[Категория:1-Том]]

09:25, 12 Сентябрь (Аяк оона) 2024 -га соңку версиясы

АЛУНИТ КЕНТАШТАРЫ – алюминий кенташтарынын (рудаларынын) өнөр жайлык маанидеги тиби. Ал негизинен алуни (25-70%), кварц, хальцедон, опал (баары биригип 40–50%), чополуу минералдардан турат. Бир аз темир оксиди, ильменит, циркон ж. б. кезигет. Жаш жанар тоо аймагында күкүрт кислотасы менен каныккан күкүрттүү газдын жана эритиндинин таасиринен кычкыл эффузив тоо тектеринин гидротермдик өзгөрүүлөрүнөн пайда болот. Курамында алунит 50%тен кем эмес, чополуу минералдары 10%ке чейин болсо бай, кенташтарда алунит 25% болсо ж а р д ы алунит кенташтарына кирет. Ири кендери Россияда (Шелихов ж. б.), Азербайжанда (Заглик), Украинада (Беган), АКШда, КЭРде, Австралия, Иран, Индия, Аргентина, Мексика ж. б. өлкөлөрдө белгилүү. Кыргызстандын айрым жерлеринде да чакан алунит кенташтары бар. Алунит кенташтырынан алюминийден башка калий жер семирткичи, күкүрт кислотасы жана ванадий, галлий металлдары алынат.
Ад.: Кашкай М. С. Алуниты, их генезис и использование. 2 т. М., 1970.