Difference between revisions of "АНТИБИОТИКТЕР"

Кыргызстан Энциклопедия Жана Терминология Борбору дан
Jump to navigation Jump to search
м (1 версия)
м (→‎top: категория кошуу)
 
(6 intermediate revisions by 4 users not shown)
1 -сап: 1 -сап:
– микроорганизмдер иштеп
'''АНТИБИОТИКТЕР''' – микроорганизмдер иштеп чыгарган же синтезделип алынган <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> аз өлчөмдө микроорганизмдерди өлтүрүүчү же алардын <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> шишик клеткаларынын көбөйүүсүн басаңдатуучу заттар. 1928-жылы англиялык окумуштуу   А. Фленинг биринчи антибиотик – пенициллинди ачып, клиникада натыйжалуу пайдаланган (1929). Анын дарылык касиетин 1940-жылы  англиялык илимпоздор X. Флори, Ж. Гейин аныкташкан, ал эми 1944-жылы англиялык илимпоз 3. Ваксман стрептомицинди алган, андан кийин тетрациклин, цефалоспориндер ж. б. заттар чыгарылган. Антибиотиктер негизинен актиномицеттерден, микроскоптук козу карындардан <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> кээ бир бактериялардан алынат. Антибиотиктер бири-биринен химиялык түзүлүшү <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span>  организмге таасир этүүсү <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> айырмаланат. Алардын көбү тандама (айрым типтеги микроорганизмге каршы) таасир этет. Алар химия терапиясында колдонгондо оору козгоочу микроорганизмдерди жок кылуу <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> кошумча тескери таасирлерди да берет, мисалы  стрептомицин кээде ички кулакты жабыркатат. Андан тышкары оорулуу адамдарда белгилүү антибиотиктер аллергия пайда кылат. Пенициллинден болгон ''аллергия'' өмүргө коркунучтуу. Көп учурда микроорганизмдер антибиотиктерге туруктуу болуп калып, дарылоо натыйжасыз болуп калат. Мындай учурда микроорганизмдин туруктуу штаммын кадимки антибиотиктер <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> басаңдата албай, алар эпидемияга алып келиши мүмкүн. Мындай штамм антибиотикти жетишсиз дозада кабыл алган же узакка кабыл албай жүрүп кабыл алган организмде болушу мүмкүн. Ошондуктан антибиотиктерди врачтын гана көзөмөлүндө пайдалануу керек. Бул кемчиликтерге карабастан антибиотиктер күчтүү дары заттар болуп саналат. Акыркы 50 жылда антибиотиктерди колдонуунун натыйжасында жугуштуу (инфекциялык) оорулардан болгон өлүм кыйла азайды. Ошондуктан антибиотиктер бактериялык инфекцияларды химия терапиялык жол <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> дарылоодо кеңири колдонулат.<br>
чыгарган же синтезделип алынган ж-а аз өлчөмдө микроорганизмдерди өлтүрүүчү же алардын ж-а шишик клеткаларынын көбөйүүсүн
[[Категория:1-Том]]
басаңдатуучу заттар. 1928-ж. англ. окумуштуу
А. Фленинг биринчи антибиотик – пенициллинди ачып, клиникада натыйжалуу пайдаланган
(1929). Анын дарылык касиетин 1940-ж. англ.
илимпоздор X. Флори, Ж. Гейин аныкташкан,
ал эми 1944-ж. англ. илимпоз 3. Ваксман стрептомицинди алган, андан кийин тетрациклин,
цефалоспориндер ж. б. заттар чыгарылган. А.
негизинен актиномицеттерден, микроскоптук
козу карындардан ж-а кээ бир бактериялардан
алынат. А. бири биринен хим. түзүлүшү ж-а
организмге таасир этүүсү м-н айырмаланат.
Алардын көбү тандама (айрым типтеги микроорганизмге каршы) таасир этет. Алар химия
терапиясында колдонгондо оору козгоочу микроорганизмдерди жок кылуу м-н кошумча тескери таасирлерди да берет, мис., стрептомицин
кээде ички кулакты жабыркатат. Андан тышкары оорулуу адамдарда белгилүү А. аллергия
пайда кылат. Пенициллинден болгон ''аллергия''
өмүргө коркунучтуу. Көп учурда микроорганизмдер А-ге туруктуу болуп калып, дарылоо натыйжасыз болушу мүмкүн. Мындай учурда микроорганизмдин туруктуу штаммын кадимки А.
м-н басаңдата албай, алар эпидемияга алып келиши мүмкүн. Мындай штамм антибиотикти
жетишсиз дозада кабыл алган же узакка кабылалбай жүрүп кабыл алган организмде болушу
мүмкүн. Ошондуктан А-ди врачтын гана көзөмөлүндө пайдалануу керек. Бул кемчиликтерге
карабастан А. күчтүү дары заттар болуп саналат. Акыркы 50 жылда А-ди колдонуунун натыйжасында жугуштуу (инфекциялык) оорулардан болгон өлүм кыйла азайды. Ошондуктан А. бактериялык инфекцияларды химия терапиялык жол м-н дарылоодо кеңири колдонулат.<br>
 

09:57, 12 Сентябрь (Аяк оона) 2024 -га соңку версиясы

АНТИБИОТИКТЕР – микроорганизмдер иштеп чыгарган же синтезделип алынган жана аз өлчөмдө микроорганизмдерди өлтүрүүчү же алардын жана шишик клеткаларынын көбөйүүсүн басаңдатуучу заттар. 1928-жылы англиялык окумуштуу А. Фленинг биринчи антибиотик – пенициллинди ачып, клиникада натыйжалуу пайдаланган (1929). Анын дарылык касиетин 1940-жылы англиялык илимпоздор X. Флори, Ж. Гейин аныкташкан, ал эми 1944-жылы англиялык илимпоз 3. Ваксман стрептомицинди алган, андан кийин тетрациклин, цефалоспориндер ж. б. заттар чыгарылган. Антибиотиктер негизинен актиномицеттерден, микроскоптук козу карындардан жана кээ бир бактериялардан алынат. Антибиотиктер бири-биринен химиялык түзүлүшү жана организмге таасир этүүсү менен айырмаланат. Алардын көбү тандама (айрым типтеги микроорганизмге каршы) таасир этет. Алар химия терапиясында колдонгондо оору козгоочу микроорганизмдерди жок кылуу менен кошумча тескери таасирлерди да берет, мисалы стрептомицин кээде ички кулакты жабыркатат. Андан тышкары оорулуу адамдарда белгилүү антибиотиктер аллергия пайда кылат. Пенициллинден болгон аллергия өмүргө коркунучтуу. Көп учурда микроорганизмдер антибиотиктерге туруктуу болуп калып, дарылоо натыйжасыз болуп калат. Мындай учурда микроорганизмдин туруктуу штаммын кадимки антибиотиктер менен басаңдата албай, алар эпидемияга алып келиши мүмкүн. Мындай штамм антибиотикти жетишсиз дозада кабыл алган же узакка кабыл албай жүрүп кабыл алган организмде болушу мүмкүн. Ошондуктан антибиотиктерди врачтын гана көзөмөлүндө пайдалануу керек. Бул кемчиликтерге карабастан антибиотиктер күчтүү дары заттар болуп саналат. Акыркы 50 жылда антибиотиктерди колдонуунун натыйжасында жугуштуу (инфекциялык) оорулардан болгон өлүм кыйла азайды. Ошондуктан антибиотиктер бактериялык инфекцияларды химия терапиялык жол менен дарылоодо кеңири колдонулат.