Difference between revisions of "АКИМ"

Кыргызстан Энциклопедия Жана Терминология Борбору дан
Jump to navigation Jump to search
180-227>KadyrM
м (→‎top: категория кошуу)
 
(6 intermediate revisions by 4 users not shown)
1 -сап: 1 -сап:
(ар. – хаким – диний ж&#8209;а коомдук иш&#0173;терди башкаруучу) – 1) бийлөөчү; атайын да&#0173;йындалган же шайланган эл башкаруучу. Кыр&#0173;гыздар ''Кокон хандыгына'' баш ийип турган мез&#0173;гилде адм. аймактардын башында А. турган. Алар берилген укуктарына жараша кушбег, ''бек, датка'' атактарын алышкан да, жалпысынан эл арасында А. аталган. Кырг&#8209;н эли Россия&#0173;нин курамына кошулгандан кийинки мезгилде да уезд башчысына ж. б. бийлөөчүлөргө карата айтыла берген, бирок мурунку маанисин жого&#0173;туп, кийинчерээк колдонулбай калган; 2) ра&#0173;йондук мамл. адм. башчысы. Анын укуктук негиздери КРдин «Жергиликтүү өзүн&#8209;өзү башка&#0173;руу ж&#8209;а жергиликтүү администрациясы жө&#0173;нүндө» мыйзамында бекитилген. А. жерг. ке&#0173;ңештин макулдугу ж&#8209;а премьер&#8209;министрдин су&#0173;нушу м&#8209;н КРдин Президенти тарабынан төрт жылдык мөөнөткө дайындалат. Президенттин буйругу м&#8209;н бошотулат. А. эки мөөнөттөн ашык бир райондо кызмат ээлей албайт. КРдин Пре&#0173;зидентине, Премьер&#8209;министрине ж&#8209;а обл. адм. башчысына баш ийет. Ал жерг. адм&#8209;нын иш&#0173;мердүүлүгүн көзөмөлдөйт ж&#8209;а жыйынтыктары үчүн жооп берет, алардын жетекчилерин ээле&#0173;ген кызматынан алууга ж&#8209;а дайындоого макул&#0173;дугун берет. Жылына бир жолудан кем эмес, райондук кеңешке иштин абалы ж&#8209;дө билдирүү жасайт: социал.-экон. өнүгүү ж&#8209;а элди социал. жактан коргоо б&#8209;ча программанын, бюджеттин аткарылышы б&#8209;ча отчёт берет ж&#8209;а райондук кеңешке бюджеттин долбоорун бекитүүгө сунуш кылат. <br>
'''АКИМ''' (ар. – хаким – диний <span cat='ж.кыск' oldv='ж‑а'>жана</span> коомдук иш­терди башкаруучу) – 1) бийлөөчү; атайын да­йындалган же шайланган эл башкаруучу. Кыр­гыздар ''Кокон хандыгына'' баш ийип турган мез­гилде административдик  аймактардын башында аким турган. Алар берилген укуктарына жараша кушбег, ''бек, датка'' атактарын алышкан да, жалпысынан эл арасында аким  аталган. Кыргызстан эли Россия­нин курамына кошулгандан кийинки мезгилде да уезд башчысына ж. б. бийлөөчүлөргө карата айтыла берген, бирок мурунку маанисин жого­туп, кийинчерээк колдонулбай калган; 2) ра­йондук мамлекеттик  администрация  башчысы. Анын укуктук негиздери КРдин «Жергиликтүү өзүн&#8209;өзү башка&#0173;руу <span cat='ж.кыск' oldv='ж&#8209;а'>жана</span> жергиликтүү администрациясы жө&#0173;нүндө» мыйзамында бекитилген. Аким жергиликтүү ке­ңештин макулдугу <span cat='ж.кыск' oldv='ж‑а'>жана</span> премьер‑министрдин су­нушу <span cat='ж.кыск' oldv='м‑н'>менен</span> КРдин Президенти тарабынан төрт жылдык мөөнөткө дайындалат. Президенттин буйругу <span cat='ж.кыск' oldv='м‑н'>менен</span> бошотулат. Аким  эки мөөнөттөн ашык бир райондо кызмат ээлей албайт. КРдин Пре­зидентине, Премьер‑министрине <span cat='ж.кыск' oldv='ж‑а'>жана</span> облустук  администрация  башчысына баш ийет. Ал жергиликтүү  ад<span cat='ж.кыск' oldv='м‑н'>министрациян</span>ын иш­мердүүлүгүн көзөмөлдөйт <span cat='ж.кыск' oldv='ж‑а'>жана</span> жыйынтыктары үчүн жооп берет, алардын жетекчилерин ээле­ген кызматынан алууга <span cat='ж.кыск' oldv='ж‑а'>жана</span> дайындоого макул­дугун берет. Жылына бир жолудан кем эмес, райондук кеңешке иштин абалы жөнүндө билдирүү жасайт: социалдык-экономикалык  өнүгүү <span cat='ж.кыск' oldv='ж‑а'>жана</span> элди социалдык жактан коргоо боюнча программанын, бюджеттин аткарылышы боюнча отчёт берет <span cat='ж.кыск' oldv='ж‑а'>жана</span> райондук кеңешке бюджеттин долбоорун бекитүүгө сунуш кылат.<br>                                                                             ''К. А. Исмаилова.''<br>
''К. А. Исмаилова.''<br>
[[Категория:1-Том]]
 

09:00, 12 Сентябрь (Аяк оона) 2024 -га соңку версиясы

АКИМ (ар. – хаким – диний жана коомдук иш­терди башкаруучу) – 1) бийлөөчү; атайын да­йындалган же шайланган эл башкаруучу. Кыр­гыздар Кокон хандыгына баш ийип турган мез­гилде административдик аймактардын башында аким турган. Алар берилген укуктарына жараша кушбег, бек, датка атактарын алышкан да, жалпысынан эл арасында аким аталган. Кыргызстан эли Россия­нин курамына кошулгандан кийинки мезгилде да уезд башчысына ж. б. бийлөөчүлөргө карата айтыла берген, бирок мурунку маанисин жого­туп, кийинчерээк колдонулбай калган; 2) ра­йондук мамлекеттик администрация башчысы. Анын укуктук негиздери КРдин «Жергиликтүү өзүн‑өзү башка­руу жана жергиликтүү администрациясы жө­нүндө» мыйзамында бекитилген. Аким жергиликтүү ке­ңештин макулдугу жана премьер‑министрдин су­нушу менен КРдин Президенти тарабынан төрт жылдык мөөнөткө дайындалат. Президенттин буйругу менен бошотулат. Аким эки мөөнөттөн ашык бир райондо кызмат ээлей албайт. КРдин Пре­зидентине, Премьер‑министрине жана облустук администрация башчысына баш ийет. Ал жергиликтүү администрациянын иш­мердүүлүгүн көзөмөлдөйт жана жыйынтыктары үчүн жооп берет, алардын жетекчилерин ээле­ген кызматынан алууга жана дайындоого макул­дугун берет. Жылына бир жолудан кем эмес, райондук кеңешке иштин абалы жөнүндө билдирүү жасайт: социалдык-экономикалык өнүгүү жана элди социалдык жактан коргоо боюнча программанын, бюджеттин аткарылышы боюнча отчёт берет жана райондук кеңешке бюджеттин долбоорун бекитүүгө сунуш кылат.
К. А. Исмаилова.