Difference between revisions of "АМОРФТУК АБАЛ"

Кыргызстан Энциклопедия Жана Терминология Борбору дан
Jump to navigation Jump to search
м (1 версия)
м (→‎top: категория кошуу)
 
(10 intermediate revisions by 5 users not shown)
1 -сап: 1 -сап:
(гр. amorfos – формасыз) –
'''АМОРФТУК АБАЛ''' (гр. amorfos – формасыз) – изомериялык касиетке ээ <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> белгилүү эрүү температурасы болбогон кристаллдык эмес катуу заттардын абалы. Аморфтук абалдагы заттын температурасын жогорулатканда, акырындык <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> жумшарып, бара-бара суюк абалга өтөт. Катуу заттын мындай өзгөчөлүгү аны түзгөн бөлүкчөлөрдүн жайгашуусунда алыскы иреттүүлүктүн жоктугу <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> түшүндүрүлөт. Затты түзгөн атомдор <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> молекулалар анын бардык көлөмү боюнча белгилүү иретте жайгашып турса, ал алыскы иреттүүлүк деп аталат. Кристаллдык заттардын структурасы - алыскы иретке, аморфтук абалдагы заттар жакынкы иретке ээ. Жакынкы ирет суюк абалдагы заттарга да мүнөздүү. Көлкүлдөп эриген затты тез муздатканда Аморфтук абалдагы заттар алынат. Мисалы, кристаллдык кварцты көлкүлдөтүп эритип, кайра тез муздатканда аморфтук кварц айнеги пайда болот. Табиятта аморфтук абалдагы заттар кристаллдык абалдагы заттарга караганда аз таралган. Акак, табигый мом, битумдар, полимерлер аморфтук абалда болот.
изомериялык касиетке ээ ж-а белгилүү эрүү темпрасы болбогон кристаллдык эмес катуу заттардын абалы. А. а-дагы заттын темп-расын жогорулатканда, акырындык м-н жумшарып, барабара суюк абалга өтөт. Катуу заттын мындай
[[Категория:1-Том]]
өзгөчөлүгү аны түзгөн бөлүкчөлөрдүн жайгашуусунда алыскы иреттүүлүктүн жоктугу м-н түшүндүрүлөт. Затты түзгөн атомдор ж-а молекулалар анын бардык көлөмү б-ча белгилүү иретте жайгашып турса, ал алыскы иреттүүлүк деп
аталат. Кристаллдык заттардын структурасы -
алыскы иретке, А. а-дагы заттар жакынкы иретке ээ. Жакынкы ирет суюк абалдагы заттарга
да мүнөздүү. Көлкүлдөп эриген затты тез муздатканда А. а-дагы заттар алынат. Мис., кристаллдык кварцты көлкүлдөтүп эритип, кайра
тез муздатканда аморфтук кварц айнеги пайда
болот. Табиятта А. а-дагы заттар кристаллдык
абалдагы заттарга караганда аз таралган. Акак,
табигый мом, битумдар, полимерлер А. а-да
болот.
 

09:44, 12 Сентябрь (Аяк оона) 2024 -га соңку версиясы

АМОРФТУК АБАЛ (гр. amorfos – формасыз) – изомериялык касиетке ээ жана белгилүү эрүү температурасы болбогон кристаллдык эмес катуу заттардын абалы. Аморфтук абалдагы заттын температурасын жогорулатканда, акырындык менен жумшарып, бара-бара суюк абалга өтөт. Катуу заттын мындай өзгөчөлүгү аны түзгөн бөлүкчөлөрдүн жайгашуусунда алыскы иреттүүлүктүн жоктугу менен түшүндүрүлөт. Затты түзгөн атомдор жана молекулалар анын бардык көлөмү боюнча белгилүү иретте жайгашып турса, ал алыскы иреттүүлүк деп аталат. Кристаллдык заттардын структурасы - алыскы иретке, аморфтук абалдагы заттар жакынкы иретке ээ. Жакынкы ирет суюк абалдагы заттарга да мүнөздүү. Көлкүлдөп эриген затты тез муздатканда Аморфтук абалдагы заттар алынат. Мисалы, кристаллдык кварцты көлкүлдөтүп эритип, кайра тез муздатканда аморфтук кварц айнеги пайда болот. Табиятта аморфтук абалдагы заттар кристаллдык абалдагы заттарга караганда аз таралган. Акак, табигый мом, битумдар, полимерлер аморфтук абалда болот.