Difference between revisions of "АВТОНОМИЯ"

Кыргызстан Энциклопедия Жана Терминология Борбору дан
Jump to navigation Jump to search
м (→‎top: clean up, replaced: м-н → <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> (2), ж-а → <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> (5))
1 -сап: 1 -сап:
'''АВТОНОМИЯ''' (гр. аutonomia ‒ өзүн-өзү башкаруу, autos ‒ өзү ж-а nomos ‒ мыйзам) ‒ жалпыланган маанисинде кандайдыр бир маселени өз алдынча чечүү укугу; саясатта ‒ конституцияда бекитилген, ''мамлекеттин'' кайсы бир бөлүгүнүн өз алдынча башкаруу укугу. Эки формасы белгилүү ‒ саясий ж-а адм. А. Саясий А. ‒ укугунун көптүгү, өзгөчө Конституция, ''мамлекеттик бийликтин'' жогорку уюмдарынын болушу м-н мүнөздөлөт. Адм. А. ‒ башкаруу сферасын гана камтыйт, анын укуктарын мамлекетинин борб. уюмдары аныктайт. Конституциялык укукта мамл., обл., улуттук-аймактык А-га байланыштуу «саясий» ж-а «администрациялык» А. түшүнүктөрү таркалган. Эгерде А-лык бөлүк А-лык респ. формасында түзүлсө, башкаруунун бул формасын «саясий» А. деп аташат, аны м-н мамлекетке мүнөздүү болгон жогорку ранг ж-а укуктары баса белгиленет. Эгерде А-лык бөлүк А-лык облус, округ формасында түзүлсө, ал мамлекет эмес, мамл. түзүлүш болуп эсептелет. Анын статусу автономдук респ-нын статусуна караганда төмөн ж-а адм.-аймактык бөлүктүн статусуна жакын. Ошондуктан, мындай А. көбүнчө «администрациялык» деп эсептелет. А. дүйнөнүн көп өлкөлөрүндө бар. Алсак РФ субъектилери: Калмык Республикасы ж. б.; АКШдагы штаттар; Германиядагы Баварияга окшогон жерлер ж. б.
'''АВТОНОМИЯ''' (гр. аutonomia ‒ өзүн-өзү башкаруу, autos ‒ өзү <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> nomos ‒ мыйзам) ‒ жалпыланган маанисинде кандайдыр бир маселени өз алдынча чечүү укугу; саясатта ‒ конституцияда бекитилген, ''мамлекеттин'' кайсы бир бөлүгүнүн өз алдынча башкаруу укугу. Эки формасы белгилүү ‒ саясий <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> адм. А. Саясий А. ‒ укугунун көптүгү, өзгөчө Конституция, ''мамлекеттик бийликтин'' жогорку уюмдарынын болушу <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> мүнөздөлөт. Адм. А. ‒ башкаруу сферасын гана камтыйт, анын укуктарын мамлекетинин борб. уюмдары аныктайт. Конституциялык укукта мамл., обл., улуттук-аймактык А-га байланыштуу «саясий» <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> «администрациялык» А. түшүнүктөрү таркалган. Эгерде А-лык бөлүк А-лык респ. формасында түзүлсө, башкаруунун бул формасын «саясий» А. деп аташат, аны <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> мамлекетке мүнөздүү болгон жогорку ранг <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> укуктары баса белгиленет. Эгерде А-лык бөлүк А-лык облус, округ формасында түзүлсө, ал мамлекет эмес, мамл. түзүлүш болуп эсептелет. Анын статусу автономдук респ-нын статусуна караганда төмөн <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> адм.-аймактык бөлүктүн статусуна жакын. Ошондуктан, мындай А. көбүнчө «администрациялык» деп эсептелет. А. дүйнөнүн көп өлкөлөрүндө бар. Алсак РФ субъектилери: Калмык Республикасы ж. б.; АКШдагы штаттар; Германиядагы Баварияга окшогон жерлер ж. б.


''Бекбосун кызы Айдай''
''Бекбосун кызы Айдай''

14:41, 5 Декабрь (Бештин айы) 2022 -деги абалы

АВТОНОМИЯ (гр. аutonomia ‒ өзүн-өзү башкаруу, autos ‒ өзү жана nomos ‒ мыйзам) ‒ жалпыланган маанисинде кандайдыр бир маселени өз алдынча чечүү укугу; саясатта ‒ конституцияда бекитилген, мамлекеттин кайсы бир бөлүгүнүн өз алдынча башкаруу укугу. Эки формасы белгилүү ‒ саясий жана адм. А. Саясий А. ‒ укугунун көптүгү, өзгөчө Конституция, мамлекеттик бийликтин жогорку уюмдарынын болушу менен мүнөздөлөт. Адм. А. ‒ башкаруу сферасын гана камтыйт, анын укуктарын мамлекетинин борб. уюмдары аныктайт. Конституциялык укукта мамл., обл., улуттук-аймактык А-га байланыштуу «саясий» жана «администрациялык» А. түшүнүктөрү таркалган. Эгерде А-лык бөлүк А-лык респ. формасында түзүлсө, башкаруунун бул формасын «саясий» А. деп аташат, аны менен мамлекетке мүнөздүү болгон жогорку ранг жана укуктары баса белгиленет. Эгерде А-лык бөлүк А-лык облус, округ формасында түзүлсө, ал мамлекет эмес, мамл. түзүлүш болуп эсептелет. Анын статусу автономдук респ-нын статусуна караганда төмөн жана адм.-аймактык бөлүктүн статусуна жакын. Ошондуктан, мындай А. көбүнчө «администрациялык» деп эсептелет. А. дүйнөнүн көп өлкөлөрүндө бар. Алсак РФ субъектилери: Калмык Республикасы ж. б.; АКШдагы штаттар; Германиядагы Баварияга окшогон жерлер ж. б.

Бекбосун кызы Айдай