Difference between revisions of "АЛГЕБРАЛЫК ИЙРИ СЫЗЫК"

Кыргызстан Энциклопедия Жана Терминология Борбору дан
Jump to navigation Jump to search
(formula edit done)
1 -сап: 1 -сап:
  '''АЛГЕБРАЛЫК ИЙРИ СЫЗЫК''' ‒ өлчөмү 1ге барабар болгон ''алгебралык көп түспөлдүүлүк'' . Эӊ жөнөкөй А. и. с. катары жалпак ''аффиндик ийри сызык''ты түшүнсөк болот. Жалпак аффиндик А. и. с. аффиндик'''<formula>A<sup>2</sup><sub>k</sub> </formula>тегиздигинде ''f(x,y)''''' теӊдемесин канааттандырган чекиттердин көптүгү. Мында ''f(x,y)'' коэфф-тери алг. туюк ''k''-талаасында жаткан көп мүчө. Аффиндик ийри сызыктарды изилдөөдө топологиялык ыкмаларды колдонобуз, б. а. аффиндик ийри сызыкты ''P<sup>n'' проективдик мейкиндигине туюктоо м-н камтып, аны Зарисскийдин топологиясы м-н жабдыйбыз. Бул учурда проективдик ''X'' ийриси пайда болот ж-а баштапкы аффиндик ''Ю'' ийри сызыгы ''X''тен чектүү сандагы чекиттерди алып салуу м-н алынат. Ошентип аффиндик ийри сызыкты изилдөө проективдик ийри сызыкты изилдөөгө алып келет.  
  '''АЛГЕБРАЛЫК ИЙРИ СЫЗЫК''' ‒ өлчөмү 1ге барабар болгон ''алгебралык көп түспөлдүүлүк'' . Эӊ жөнөкөй А. и. с. катары жалпак ''аффиндик ийри сызык''ты түшүнсөк болот. Жалпак аффиндик А. и. с. аффиндик <math>A_k^2</math> тегиздигинде ''f(x,y)'' теӊдемесин канааттандырган чекиттердин көптүгү. Мында ''f(x,y)'' коэфф-тери алг. туюк ''k''-талаасында жаткан көп мүчө. Аффиндик ийри сызыктарды изилдөөдө топологиялык ыкмаларды колдонобуз, б. а. аффиндик ийри сызыкты ''P<sup>n'' проективдик мейкиндигине туюктоо м-н камтып, аны Зарисскийдин топологиясы м-н жабдыйбыз. Бул учурда проективдик ''X'' ийриси пайда болот ж-а баштапкы аффиндик ''Ю'' ийри сызыгы ''X''тен чектүү сандагы чекиттерди алып салуу м-н алынат. Ошентип аффиндик ийри сызыкты изилдөө проективдик ийри сызыкты изилдөөгө алып келет.  
  Ад.: ''Шафаревич И. Р''. Основы алгебраической геометрии. М., 1972; ''Уокер Р''. Алгебраические кривые. М., 1952; ''Мамфорд Д''. Лекции о кривых на алгебраической поверхности. М., 1968.<br>
  Ад.: ''Шафаревич И. Р''. Основы алгебраической геометрии. М., 1972; ''Уокер Р''. Алгебраические кривые. М., 1952; ''Мамфорд Д''. Лекции о кривых на алгебраической поверхности. М., 1968.<br>
                                                                                                   ''А. А. Чекеев, С. С. Токсонбаев.''<br>
                                                                                                   ''А. А. Чекеев, С. С. Токсонбаев.''<br>

11:46, 23 -ноябрь (Жетинин айы) 2022 -деги абалы

АЛГЕБРАЛЫК ИЙРИ СЫЗЫК ‒ өлчөмү 1ге барабар болгон алгебралык көп түспөлдүүлүк . Эӊ жөнөкөй А. и. с. катары жалпак аффиндик ийри сызыкты түшүнсөк болот. Жалпак аффиндик А. и. с. аффиндик  тегиздигинде f(x,y) теӊдемесин канааттандырган чекиттердин көптүгү. Мында f(x,y) коэфф-тери алг. туюк k-талаасында жаткан көп мүчө. Аффиндик ийри сызыктарды изилдөөдө топологиялык ыкмаларды колдонобуз, б. а. аффиндик ийри сызыкты Pn проективдик мейкиндигине туюктоо м-н камтып, аны Зарисскийдин топологиясы м-н жабдыйбыз. Бул учурда проективдик X ийриси пайда болот ж-а баштапкы аффиндик Ю ийри сызыгы Xтен чектүү сандагы чекиттерди алып салуу м-н алынат. Ошентип аффиндик ийри сызыкты изилдөө проективдик ийри сызыкты изилдөөгө алып келет. 
Ад.: Шафаревич И. Р. Основы алгебраической геометрии. М., 1972; Уокер Р. Алгебраические кривые. М., 1952; Мамфорд Д. Лекции о кривых на алгебраической поверхности. М., 1968.
А. А. Чекеев, С. С. Токсонбаев.