Difference between revisions of "АСЫЛ МЕТАЛЛДАР"

Кыргызстан Энциклопедия Жана Терминология Борбору дан
Jump to navigation Jump to search
556-684>KadyrM
1 -сап: 1 -сап:
  ‒ дат баспаган, жаратылышта сейрек кездешүүчү металлдар. Аларга: ''алтын'' Au, ''күмүш'' Ag, ''платина'' Pt ж-а платина тобундагы (иридий Ir, осмий Os, ''палладий'' Pd, ''родий'' Rh, ''рутений'' Ru) элементтер кирет. Бекемдиги, туруктуулугу ‒ алардын асылдыгынын белгиси. М. В. ''Ломоносов'' металлды кенташтан хим. реактивдердин суудагы эритмесин колдонуп, бөлүп алууга негиз салган. Алтын көбүнчө валюталык металл катары, зергер буюмдарын жасоодо ж-а тиш салууда пайдаланылат. Күмүш дагы валюталык металл, бирок алтынга караганда техникада (өткөргүч, электр тиймеги ж. б.) көбүрөөк колдонулат. Платинадан атайын хим. идиш (платина тигелдери, чөйчөктөр) жасалат. Анткени ал 1200°С темп-рада да реакцияга кирбейт, салмагын өзгөртпөйт. Платинанын иридий куймасынан килограммдын үлгүсү ‒ эталон жасалган. Аны м-н бардык өлкөлөрдө тараза текшерилет, о. эле фотосүрөттө, кинодо, электроникада, радиотехникада кеӊири колдонулат.
  ‒ дат баспаган, табиятта сейрек кездешүүчү металлдар. Аларга: ''алтын'' Au, ''күмүш'' Ag, ''платина'' Pt ж-а платина тобундагы (иридий Ir, осмий Os, ''палладий'' Pd, ''родий'' Rh, ''рутений'' Ru) элементтер кирет. Бекемдиги, туруктуулугу ‒ алардын асылдыгынын белгиси. М. В. ''Ломоносов'' металлды кенташтан хим. реактивдердин суудагы эритмесин колдонуп, бөлүп алууга негиз салган. Алтын көбүнчө валюталык металл катары, зергер буюмдарын жасоодо ж-а тиш салууда пайдаланылат. Күмүш дагы валюталык металл, бирок алтынга караганда техникада (өткөргүч, электр тиймеги ж. б.) көбүрөөк колдонулат. Платинадан атайын хим. идиш (платина тигелдери, чөйчөктөр) жасалат. Анткени ал 1200°С темп-рада да реакцияга кирбейт, салмагын өзгөртпөйт. Платинанын иридий куймасынан килограммдын үлгүсү ‒ эталон жасалган. Аны м-н бардык өлкөлөрдө тараза текшерилет, о. эле фотосүрөттө, кинодо, электроникада, радиотехникада кеӊири колдонулат.
 

15:43, 12 Апрель (Чын куран) 2022 -деги абалы

‒ дат баспаган, табиятта сейрек кездешүүчү металлдар. Аларга: алтын Au, күмүш Ag, платина Pt ж-а платина тобундагы (иридий Ir, осмий Os, палладий Pd, родий Rh, рутений Ru) элементтер кирет. Бекемдиги, туруктуулугу ‒ алардын асылдыгынын белгиси. М. В. Ломоносов металлды кенташтан хим. реактивдердин суудагы эритмесин колдонуп, бөлүп алууга негиз салган. Алтын көбүнчө валюталык металл катары, зергер буюмдарын жасоодо ж-а тиш салууда пайдаланылат. Күмүш дагы валюталык металл, бирок алтынга караганда техникада (өткөргүч, электр тиймеги ж. б.) көбүрөөк колдонулат. Платинадан атайын хим. идиш (платина тигелдери, чөйчөктөр) жасалат. Анткени ал 1200°С темп-рада да реакцияга кирбейт, салмагын өзгөртпөйт. Платинанын иридий куймасынан килограммдын үлгүсү ‒ эталон жасалган. Аны м-н бардык өлкөлөрдө тараза текшерилет, о. эле фотосүрөттө, кинодо, электроникада, радиотехникада кеӊири колдонулат.