АНЕСТЕЗИЯ

Кыргызстан Энциклопедия Жана Терминология Борбору дан
09:53, 12 Сентябрь (Аяк оона) 2024 карата Kadyrm (Талкуулоо | салымдары) (→‎top: категория кошуу) тарабынан жасалган версия
(айырма) ← Мурунку версиясы | Соңку версиясы (айырма) | Жаңыраак версиясы → (айырма)
Jump to navigation Jump to search

АНЕСТЕЗИЯ (гр. austhesis – сезим) – тери, булчуң жана ички сезүү органдарынын сезгич нервдеринин жабыркашынан же аларга нерв козголуулардын (импулстардын) өтүшүнө тоскоол кылуучу заттардын таасиринен сезгичтиктин толук же жарым-жартылай жоголушу. Хирургиялык операцияда атайын берилген наркоз заттарынын таасиринен кесиле турган жердин оорубай (сезбей) калышы анестезиянын жардамы менен жүргүзүлөт. Ооруну сезбей калуу айрым нерв ооруларында (истерия, психоз) да кезигет. Илгертен эле анестезия үчүн кол-буттун нервдерин кысуу, тондуруу жана териге ар кайсы дары заттарды сыйпоо колдонулган. 1905-жылы новокаин ачылгандан кийин анын жаңы доору башталды. Анестезия дарылары нерв клеткаларынын сезүүсү кайра калыбына келе тургандай таасир тийгизет. Ал хирургиялык операцияда, жаракатта, кээ бир ооруларда, ошондой эле дарылоодо жана илдетти аныктоодо оору сезимин болтурбоо максатында жасалат. Анын акыл-эстен убактылуу ажыратуучу (жалпы), айрым гана жерди оорутпоочу (жергиликтүү) ыкмалары бар. Анестезиянын ачылышы хирургиянын тез өнүгүшүнө түрткү берди. Операцияда кесиле турган дене бөлүгүнүн ооруу сезимин жоготуу үчүн новокаин эритмеси ийне менен ткандарга куюлуучу жерг.иликтүү анестезия кеңири колдонулган. Кийинки мезгилде ден соолук үчүн зыяндуу эмес наркоз иштелип чыгып, жергиликтүү анестезия аз пайдаланылат. Ал тез бүтүүчү операцияда же организм наркозду көтөрө албаган учурда колдонулат.