АДМИРАЛТЕЙСТВО
АДМИРАЛТЕЙСТВО – 1) 17–19‑кылымдарда Франция, Нидерланд, Испания ж. б. өлкөлөрдөгү аскер-деңиз күчтөрүн башкаруучу жанa командачылык кылуучу жогорку орган. Учурда Адмиралтейство Улуу Британияда гана сакталып калган. Ал 1690‑жылы негизделип, 1869‑жылдан Адмиралтействонун биринчи лорду жетектейт (ал ошол эле учурда деңиз иштери боюнча министрдин да кызматын аткарат); 2) Санкт-Петербургдагы имарат; орус империясынын эң көрүнүктүү эстелиги. Ал Петр Iнин өзүнүн чиймеси боюнча Балтика деңизинде Неванын жээгине биринчи орус кеме куруучу верфи катары 1704‑жылы салынган. 1711‑жылы башкы фасаддын ортосуна шпили менен мунара тургузулган. 1732–38‑жылдарда таш менен кайра курган кезде (арх. И. К. Коробов) мунаранын бийиктиги 72 мге жетип, шаардын архитектуралык композициясынын ролун күчөткөн. 1806–23‑жылдары архитектор А. Д. Захаровдун долбоору боюнча П түрүндөгү планды сактоо менен чоң курулуштар тургузулган. Анын скульптуралык кооздук жасалгаларын В. И. Демут‑Малиновский, Ф. Ф. Щедрин, И. И. Теребенёв, С. С. Пименов ж. б. аткарышкан. Улуу Ата Мекендик согуш жылдарында имарат жабыркаган, 1945–56‑жылдары калыбына келтирилген (архитектор В. И. Пилявский, скульптор Я. А. Троупянский, худ. В. И. Щербакова). Адмиралтейство ансамбли Санкт‑Петербургдун санжыргаларынын бири.
Ад.: Пилявский В. И. Главное адмиралтейство в Ленинграде. Л.; М., 1945; Сашонко В. Н. Адмиралтейство. 3‑изд. Л., 1982.