АТРОФИЯ

Кыргызстан Энциклопедия Жана Терминология Борбору дан
14:51, 1 -ноябрь (Жетинин айы) 2023 карата Dilde (Талкуулоо | салымдары) тарабынан жасалган версия
Jump to navigation Jump to search

АТРОФИЯ (лат. atropheо ‒ тамаксыз ) ‒ организмдин айрым мүчөлөрүнүн же ткандарынын кичирейиши, соолушу жана алардын аткарган кызматынын бузулуп, биротоло токтошу. Ал ар кандай себептерден болуп, айрыкча денеде ассимиляцияга караганда диссимиляция процесси басымдуу болгондо келип чыгат. Анын физиологиялык, патологиялык жалпы жана чектелген түрү болот. Физиологиялык А-га улгайган кишилерде жаш өткөн сайын мээнин, ички органдардын, жыныс бездеринин, сөөктөрдүн кичирейиши, теринин жукарып, бырышуусу ж. б. кирет. Патологиялык жалпы А. дене жетишсиз тамактанганда, узакка созулган ооруларда же ууланганда, борбордук нерв системасынын, ички бездердин иштешинин бузулушунда ж. б. байкалат. Денедеги орган жана ткандарга кандын такай аз барышы, кээ бир жугуштуу, шал (полиомиелит) оорусунда ж. б. нерв системасынын ооруларында буту-колдун узакка кыймылсыз абалда болушу, кырсыктар чектелген А-га алып келет. Кандайдыр бир дене мүчөсүнүн А-сы анын функциясынын бузулушу менен байланыштуу, мис., көрүү нервинин А-сында сокур болуу, мээге кан куюлганда дененин бир бөлүгүнүн шал болуусу мүмкүн. Патологиялыфт А-нын себептерин ачып, өз убагында дарыласа жабыркаган органдар жана ткандар мурунку калыбына келиши ыктымал. Өтүшүп кетсе дарылоо натыйжасыз.