АДЫШЕВ
АДЫШЕВ Муса Мирзапаязович (15.6.1915, Ош обл., Алай р‑ну, Гүлчө кыш. – 1.1.1979, Фрунзе ш.) – белгилүү илимпоз, геология‑минералогия илимд. доктору (1969), проф. (1971), Кыргыз ССР ИАнын академиги (1961), корр. мүчө (1954), вице‑президенти (1974) жана прези
денти (1978). Кыргыз ССРинин илимге эмг. сиң. ишмери (1975). Жалал‑Абад педтехникумун (1935), О. Азия мамл. ун‑тинин (САГУ) геология ф‑тин бүтүргөн (1947).
Улуу Ата Мекендик согушка (1941–45) катышкан. Жалал‑Абад, Ош обл‑нда айылдык мектепте мугалим, директор (1935–38), СССР ИАнын Кыргыз филиалынын Геология ин‑тунун кенже ил. кызматкери (1947), директору (1952), 1954–75‑ж. Кыргыз ССР ИАнын Геология ин‑тунун директору болуп иштеген. А. литогенез геохимиясынын өкүлү. Илимий эмгектери негизинен Теңир‑Тоодогу байыркы доордо пайда болгон чөкмө тоо тектердин геологиясын, беш элементтин (негизгиси урандын) геохимиясын жана кен байлыктарын изилдөөгө арналган. Теңир‑Тоодо кеңири тараган уран, ванадий, молибден жана алтынга бай көмүртек кремнийлүү сланецтер формациясын изилдеп чыккан. Кыргыз ССР Жогорку Советинин депутаты (1975–77), Эмгек Кызыл Туу, Октябрь революциясы, «Ардак Белгиси» ордендери жана медалдар менен сыйланган. А‑дин ысмынан Кыргыз Респ‑нын УИАнын Геология ин‑ту, Түш.-Батыш Теңир‑Тоодогу кырка тоо жана андагы бийик чоку, о. эле Ош тех. ун‑ти, Бишкектеги көчө аталган.
Эмг.: Металлогения метаморфических и осадочных толщ Тянь‑Шаня, в кн.: «Закономерностиразмещения полезных ископаемых», вып. IX, М., 1970; Четвер тичное тектоника Чуйской впадины. Ф., 1988. Современные движения земной коры и сейсмичность (соавтор. В. Е. Цурков). Б.,1992.