«АТОМ ДИПЛОМАТИЯСЫ»

Кыргызстан Энциклопедия Жана Терминология Борбору дан
18:16, 5 Декабрь (Бештин айы) 2022 карата Kadyrm (Талкуулоо | салымдары) (→‎top: clean up, replaced: м-н → <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> (2), ж-а → <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> (4)) тарабынан жасалган версия
Jump to navigation Jump to search

"АТОМ ДИПЛОМАТИЯСЫ" – тарых жана саясат таануу илимдеринде АКШнын 2-дүйн. согуштан кийинки тышкы саяасатынын стратегиялык багытын билдирүү үчүн кабыл алынган термин; б. а. АКШ атом куралына жеке ээ болуп турган учурдагы дипломатиялык ыкмаларынын бири. Ошол учурда АКШ атом куралын жасоодо биринчи болушу менен АКШ жана Улуу Британиянын мамл. жана саясий чөйрөсүнүн арасында түзүлгөн таасирдүү топтор тарабынан атайын АКШнын дүйнөдөгү геосаясий кызыкчылыгын камсыздоо максатында " А. д". иштелип чыккан. АКШнын А. д. 1945-ж. Берлин (Потстам) конференциясынын жүрүшүндө эле байкалган. Айрыкча АКШнын 2-дүйн. согуштун аягында 1945-ж. 6- жана 9-августа Япониянын Хиросимо, Нагасаки ш-на атом бомбасын ташташы А. д-нын негизги максатын ачык көрсөтүп, Союздаштар ортосундагы бири-бирине болгон ишенимдерин жоготуп, “кансыз согуштун” чыгышына өбөлгө түзгөн. Кийин Советтер Союзу өзүнүн атомдук программасын иштеп чыгып, атом бомбасын сыноодон (1949) өткөрүп, жердин жасалма спутнигин учурушу (1957), континент аралык ракеталарды ойлоп табышы менен А. д. толук кыйраган. Ж. Арзыкулов