АЛЛЕРГИЯ

АЛЛЕРГИЯ́ - (гр. allos ‒ башка, ergon ‒ таасир) ‒ организмдин айлана-чөйрөдөгү түрдүү заттарга ‒ аллергендерге өзгөчө сезгичтиги. А-лык оорулар (бронх астмасы , поллиноз , бөрү жатыш, дерматиттер , дарыдан жана тамак-аштан болгон А-лар) дүйнөдө кеӊири таралган. Буга антибиотиктерди ж. б. дары-дармектерди көп пайдалануу, хим. өнөр жайдын тез өсүшү, синтездик материалдардын, боёктордун, кир кетиргичтердин ж. б. турмуш-тиричиликке керектелүүчү хим. заттардын көбөйүшү себеп болот. Жөнөкөй хим. заттардан тартып, эӊ татаал (белоктор, полисахариддер) бирикмелерге чейин аллерген болушат. Организмге сырттан таасир этүүчү (экзогендик) жана организмдин ичинде пайда болгон (эндогендик) аллергендер бар. Экзогендик аллергендер инфекциясыз (чаӊ, жүн, дары-дармек, өсүмдүк чаӊчасы, хим. заттар, тамак-аш) жана инфекциялуу (бактериялар, вирустар, козу карындар) болуп бөлүнөт. Аллергендер организмге киргенде ага жооп иретинде А-лык реакция пайда болот. Аллерген биринчи жолу организмге киргенде ага сезгичтик жогорулап, сенсибилизация абалы башталат, о. эле аллергенге каршы антитело пайда болот. Аллерген организмге кайталап киргенде А-лык реакция, биохим. процесстер жүрүп, орган клеткаларын бузуп, А. оорусуна алып келет.