АЙДАРКЕН СЫМАП КЕНИ

 Баткен обл‑нун Кадамжай р‑нунда. Пүлгөн кыш‑нан түш.-ба­тыш тарапта, Эшме тоосунун түш. капталын­да. Кен археол. маалыматтар б‑ча элге 10–11­к‑дан белгилүү деп божомолдонот. Кен ж‑дө ал­гачкы геол. маалымат 1926‑ж. берилген. Геол. чалгындоо жумуштары 1928‑жылдан үзгүлтүксүз жүргүзүлүүдө. Натыйжада Айдаркен кен талаа-

сынан 20дан ашык бөлүк табылган. Кен айма­гын силур, девон ж‑а карбон мезгилдеринде пай да болгон кумдук, сланец, акиташ тектери, юра, бор мезгилдеринин чопо, кумдук, конгломерат­тары түзөт. Алар татаал бүктөлүүлөргө дуушар ланып, тектон. жаракалар м‑н тилмеленген. Бул структуралык түзүлүштөр диабаз‑порфирит ж‑а сплит дайкаларынын жиреп чыгышына шарт түзгөн. Тоо тектер гидротерм эриндилеринен өзгөрүүлөргө учураган. Сланец м‑н акиташ тек­теринин кошулган жерлеринде сымап, сурьма, флюорит, мышьяк кенташтары (рудалары) топ толгон кабат түрүндөгү жаспероиддер пайда бол гон. Кендин курамында 70тен ашык минерал кездешет. Негизгилери: киноварь, метацинно­барит, сфалерит, галенит, антимонит, арсено пирит, аурипигмент, ковеллин, флюорит, пи рит ж. б. Кендин өнөр жайлык мааниси чоң, ал дүйнөдөгү ири кендерден. Көп жылдан бери ка зылып алынууда. Анын базасында «Айдаркен сымап комбинат» АКсы иштеп жатат. Сымап­тын орт. өлчөмү 0,165%. Кенташтын С_г + С₂ категориясы б‑ча запасы 12714 миң т. Сымап­тын запасы 20936 т, сурьманыкы 113 миң т, флюориттики 1143 миң т.