АК-САЙ ӨРӨӨНҮ

‒  Ички Теӊир-Тоодогу бийик тоо өрөөнү. Орографиялык жактан Батыш Ак-Сай ж-а Чыгыш Ак-Сайга (Мүдүрүм өрөөнү) бөлүнөт. Чыгыш Ак-Сай өрөөнү ж-дө к. Мүдүрүм өрөөнүн. Батыш Ак-Сайды Ат-Башы, Жаӊы-Жер, Какшаал, Көк-Кыя тоолору курчап жатат. Таманынын уз. 81 км, эӊ жазы жери 28 км. Өрөөн деӊиз деӊг. 2900‒3800 м, курчаган тоолор 3900‒5000 м бийиктикте. Таманы майда дөбөлүү, ортонку бөлүгү түзөӊ ж-а жапыз тектирлүү. Көк-Кыя, Сары-Белес, Кежиге сыяктуу бийик тоолор бар. Өрөөндө палеоген-неогендин чөкмөлөрү ж-а антропогендин борпоӊ шиленди лер тектери кеӊири тараган. Айрыкча көл, мөӊгү-суу ж-а аллювий чөгүндүлөрү басымдуу. Климаты кескин континенттик; өрөөн ‒ Борб. Азиянын «суук уюлу». Январдын орт. темп-расы ‒29°С (абс. минимум ‒54°С), июлдуку 8°С. Жылдык жаан-чачыны 257 мм. Кышында кар аз түшүп, айрым жылдары жери «кара» чыгат. Өрөөндү курчаган тоолор мөӊгүлүү (жалпы аянты 118,4км2 келген 58 мөӊгү бар). Бардык же 

ринде түбөлүк тоӊ тараган. Негизги суусу ‒ Ак-Сай (Батыш). Майда мореналык ж-а термокарст процесстеринен пайда болгон көлдөр бар. Ак-Сайга субальп жарым чөлү ж-а кургак талаа (3100‒3600 мге чейин), альп шалбаалуу талаасы, айрым жеринде субнивалдык сейрек өсүмдүктүү тилке (3600‒3900 м), андан жогору нивалдык-гляциалдык ландшафт алкактары мүнөздүү. Өрөөн ‒ Кырг-ндагы ири жайлоо ж-а кыштоо. Нарын, Ат-Башы, Ак-Талаа р-нун малы багылат.