АГРА

(Agra) (санскритче Арья Грах ‒ «арьялар шаары») ‒ Индиянын түндүгүндөгү шаар. Уттар-Прадеш штатында. Калкы 1,8 млн (2011). Жамна д-нын боюнда, Дели ш-нан 200 км түш.-чыгышта. Жолдор тоому. 15‒16-к-да негиздел ген. 1504-жылдан Дели султандыгынын резиденцияларынын бири болгон. 1526-ж. Бабур басып алып, Улуу Моголдор мамлекетинин (Дели м-н кошо) борбору атаган. А. ‒ Улуу Могол арх-ра стилинин башкы борбору. Арх-ралык эстеликтери: «Агра-форт («Кызыл форт», 16-к.), Бермет мечит, 17-к., Таж-Махал мавзолейи (Бүткүл Дүйнөлүк мурастын тизмесине кирген). Зоология академиясы (1954-ж. негизделген), ун-т (1927-жылдан), булгаары-буткийим, текстиль, тамак-аш, айнек, электртех. өнөр жай ишканалары бар. 16-к-дан килем токуу, ташты оймо-чиймелеп кооздоо, инкрустация, зергерчи лик өнүккөн. Р. Карачалова.