АБД АЛЬ-АЗИЗ

Кыргызстан Энциклопедия Жана Терминология Борбору дан
Jump to navigation Jump to search

АБД АЛЬ-АЗИЗ ибн Сауд, Абдул-Азиз ибн Абдуррахман ибн Фейсал Ал Сауд (15. 01. 1876, Нежд эмираты, Эр-Рияд ш. – 9. 11. 1953, Сауд Арабиясы, Эр-Рияд ш.) – Сауд Аравиясын негиздөөчү жана анын биринчи королу. Сауд династиясынан чыккан. 1902–1926-ж. Эр-Рияд, 1913–1926-ж. Нежд жана Эл-Хаса, 1926-жылдан Хижас эмирликтерин эмири. 23. 09. 1932-ж. Нежд менен Хижаз бириктирилгенден кийин өлкө Сауд Арабиясы болуп аталып калган. Алгач Жакынкы Чыгыштагы эң жакыр өлкө болуп саналган, 1933-ж. америкалык «Стандарт ойл оф Калифорния» мунай компаниясы менен чалгындоо, нефти өндүрүү жана сатуу боюнча келишим түзгөн.1938-ж. Арабия жарым аралында нефтинин зор кени ачылгандан баштап, кирешелүү өлкөгө айланган. 2-дүйнөлүк согуш мезгилинде нейтралитетин сактап, Жакынкы Чыгыштагы жаңжалдар учурунда палестиналыктарды колдогон. Ал еврей мамлекетин түзүүгө каршы турган Араб мамлекеттер лигасынын лидерлеринин бири. Архаикалык араб коомун өзгөртүү максатында мамлекеттик интернаттарды ачып, заманбап армия түзгөн. Эр-Риядды Перс булуңунун жээги менен туташтырган биринчи темир жол ачылган.