АССАМ

Кыргызстан Энциклопедия Жана Терминология Борбору дан
17:43, 5 Декабрь (Бештин айы) 2022 карата Kadyrm (Талкуулоо | салымдары) (→‎top: clean up, replaced: м-н → <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> (2), ж-а → <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> (7)) тарабынан жасалган версия
Jump to navigation Jump to search

АССАМ– тарыхый облус. Индиянын түн.-чыгышында жайгашкан. Борбору – Диспур, эң ири шаары – Гувахати. Калкы 31 169 272 киши (2011). Аянты 78,438 км². Негизги дарыясы Брахмапутра, туурасы 80–100 км, уз. 1000 км. Аймак дүйнөдө ассам чайы менен белгилүү. Нефть, газ жана көмүр кендери, кварцит, силлиманит, каолинит, чопо, талаа шпаты ж.б. кендерге бай. Аймакта улуттук парктар жана коруктар бар. Анда индиялык керик ж.б. сейрек кездешүүчү жаныбарлардын түрлөрү жашайт. Ассам аймагында Бангладеш менен Бутандын бир бөлүгү болгон Камарупа мамлекети өкүм сүргөн. 13-к-да Кытай иммигранттарынан Ахом династиясы негизделген. А. 1824–26-ж-дагы биринчи Англо-Бирма согушунун натыйжасында Британия империясынын курамында «Бенгалия жана Ассам» мамлекети түзүлүп, ага Бангладеш, Батыш Бенгал жана Индиянын түн.-чыгыш тарабы кирген. 1947-ж. Индия көз карандысыздыкка жеткенде, А. Индиянын түн.-чыгыш аймактарын бириктирген ири мамлекет болгон. Учурда мурдагы А. жана ага көз каранды мамлекеттердин аймагын А., Манипур, Трипура, Мизорам, Мегхалая, Нагаланд жана Аруначал-Прадеш штаттары ээлейт. Аймактын экономикасынын негизин айыл чарбасы түзөт. Джут, чай ж. б. өстүрүлөт. Мунай өндүрүлөт. Аймак суу ресурстарына ээ (Брахмапутра дарыясы жана анын куймалары). Алтын, кымбат баалуу таш кендерин казып алынат. А-да салттуу уруулук жашоо образын колдогон индо-европалык элдер сакталып калган.
Ш. Керимова