АБДУЛЛА ХАН

АБДУЛЛА ХАН ибн Искандер (болжол менен 1534, Бухара хандыгы, Мианкаль, Афаринкент ш.–8. 2. 1598, Бухара хандыгы, Самарканд ш., сөөгү Бухарага коюлган) – Шейбаниддер династиясынан чыккан өзбек ханы. 1557-ж. Бухараны басып алып, аны Шейбаниддер мамлекети – Бухара хандыгынын борборуна айлантат. 1561-жылдан атасы Искандер хандын атынан башкарса, атасы көз жумган соң 1583-ж. «Бүткүл өзбек ханы» деген титул кабыл алып, бийлигин жүргүзгөн. А. х. II Бухара хандыгына Фергана, Хорезм, Балх, Ташкент, Бадахшан чөлкөмдөрүн кошуп алат. 1587–88-ж. Ирандын Мерв, Герат, Мешхед, Нишапур ш. (1597-ж. Аббас I кайрадан жеңип алган) менен бирге Хорасан аймагын тартып алат. Соода, кол өнөрчүлүк менен алектенгендерге колдоо көрсөткөн. Анын тушунда Бухарадагы Кукелташ медресеси сыяктуу көркөм кооздолгон имараттар арбын курулган. Индия, Түркия жана орус өлкөлөрү менен соода байланыштары күчөгөн. А. х. II дүйнөдөн кайткандан кийин Шейбаниддердин ордуна Аштарханиддер династиясы бийликке келген.
Ад.: Ахмедов Б. А. Историко-географическая литература Средней Азии XVI–XVIII вв. Письменные памятники, Таш., 1985.