АКАК ТАШ
Jump to navigation
Jump to search
АКАК ТАШ, а к а к – минерал, халцедондун бир түрү. Хим. формуласы Si02. Өңү кызыл сары, кызгылт сары. Негизинен эффузив тоо тектеринин көндөйчөлөрүндө ж‑а жаракаларында болот. Янтарь ж‑а кээ бир тунук асыл таштар да (көбүнчө ак түстөгүлөрү) акак деп аталган. Зергерлик иште колдонулуучу 3‑класстагы кымбат баалуу асыл таш. Кыргыз зергерлери А. Т‑ты шакек, билерик, сөйкө, чолпу, чач учтуктарга, ат жабдыктарына да чөгөрүп, «тогуз төбөлөп» же куткундап көркөмдөшкөн, о. эле шуру, седеп топчу да жасашкан. Таза болоттон жасалган, жыгач саптуу «темир ойгуч» м‑н жасалганын үстүн оюп, күмүштү кызыл жалын кылып эритип, данакер (бура) м‑н аралаштырып куюу ыкмасы колдонулат. Азыркы мезгилде кол өнөрчүлөрдүн «Кыял» бирикмесинде да өркүндөгөн технология м‑н А. Т‑ты пайдаланып, кызкелиндердин асем буюмдарын элдин талабына шайкеш жасап жатышат.