АДЫШЕВ
Муса Мирзапаязович (15.6.1915, Ош обл., Алай р‑ну, Гүлчө кыш. – 1.1.1979, Фрунзе) – белгилүү илимпоз, геология‑минералогия илимд. доктору (1969), проф. (1971), Кыргыз ССР ИАнын академиги (1961), корр. мүчө (1954), вице‑президенти (1974) ж‑а прези-
денти (1978). Кыргыз ССРинин илимге эмг. сиң. ишмери (1975). Жалал‑Абад педтехникумун (1935), О. Азия мамл. ун‑тинин (САГУ) гео логия ф‑тин бүтүргөн (1947).
Улуу Ата Мекендик согушка (1941–45) катышкан.
Жалал‑Абад, Ош обл‑нда айылдык мектепте мугалим, директор (1935–38),
СССР ИАнын Кыргыз филиалынын Геология ин‑тунун кенже ил. кызматкери (1947), дирек тору (1952), 1954–75‑ж. Кыргыз ССР ИАнын Гео логия ин‑тунун директору болуп иштеген. А. литогенез геохимиясынын өкүлү. Илимий эмгектери негизинен Теңир‑Тоодогу байыркы доордо пайда болгон чөкмө тоо тектердин геологиясын, беш элементтин (негизгиси урандын) геохимиясын ж‑а кен байлыктарын изилдөөгө арналган. Теңир‑Тоодо кеңири тараган уран, ва надий, молибден ж‑а алтынга бай көмүртеккремнийлүү сланецтер формациясын изилдеп чыккан. Кыргыз ССР Жогорку Советинин депу таты (1975–77), Эмгек Кызыл Туу, Октябрь революциясы, «Ардак Белгиси» ордендери ж‑а медалдар м‑н сыйланган. А‑дин ысмынан Кыргыз Респ‑нын УИАнын Геология ин‑ту, Түш.-Батыш Теңир‑Тоодогу кырка тоо ж‑а андагы бийик чоку, о. эле Ош тех. ун‑ти, Бишкектеги көчө аталган.
Эмг.: Металлогения метаморфических и осадочных толщ Тянь‑Шаня, в кн.: «Закономерностиразмещения полезных ископаемых», вып. IX, М., 1970; Четвер тичное тектоника Чуйской впадины. Ф., 1988. Современные движения земной коры и сейсмичность (соавтор. В. Е. Цурков). Б.,1992.