АПЕНДИ

Кыргызстан Энциклопедия Жана Терминология Борбору дан
11:36, 24 -ноябрь (Жетинин айы) 2022 карата Mariya (Талкуулоо | салымдары) тарабынан жасалган версия
Jump to navigation Jump to search

АПЕНДИ – түрк элдеринин жомокторундагы айлакер, акылман, куудул, чынчыл, адилет адамдын элдик идеалын туюнткан фольклордук баёочалыш каарман. Апенди Кожо Насреддин, Кожо Насыр Молдо, Насреддин Афанди деген аттар м-н кеңири тараган. Анын жүрүм-турумунда, кулк-мүнөзүндө эч кандай жасалмалуулук жок. Ал ж-дө айтылган окуянын көпчүлүгү кыргыздарга оозеки түрүндө тараса, айрымдары басылып чыккан китептер аркылуу белгилүү болгон. Апендинин окуялары жандуулугу, элдин көз карашына дал келгендиги, хан, бек, кожо, мол­до, соодагер, казы, байларды шылдыңдап, карапайым адамдардын мүдөөсүн көздөгөндүгү кыргыз элинин турмушуна сиңип, апендини эл өзгөчө урматтап, жаңы окуялар м-н толуктаган. Эл арасында айтылган ар кандай күлкүлүү окуяларды, өткүр, курч сөздөрдү апендинин ысмына ыйгара бергендиктен, апенди жөнүндөгү ү анекдоттордун казынасы байыган.
Ад.: Кыргыз эл жомоктору. Ф., 1972; Анекдоты моллы Насреддина. Баку, 1962; Каракалпак халк легендалары хам анекдотлары, Нукус-Самаркан, 1962; Анекдоты о Ходже Насреддине, изд. 2. М., 1957.