АБДУЛЛА ХАН

АБДУЛЛА ХАН II ибн Искандер (болжол м-н 1534, Бухара хандыгы, Мианкаль, Афаринкент ш.–8. 2. 1598, Бухара хандыгы, Самарканд ш., сөөгү Бухарага коюлган) – Шейбаниддер династиясынан чыккан өзбек ханы. 1557-ж. Бухараны басып алып, аны Шейбаниддер мамлекети – Бухара хандыгынын борборуна айлантат. 1561-жылдан атасы Искандер хандын атынан башкарса, атасы көз жумган соң 1583-ж. «Бүткүл өзбек ханы» деген титул кабыл алып, бийлигин жүргүзгөн. А. х. II Бухара хандыгына Фергана, Хорезм, Балх, Ташкент, Бадахшан чөлкөмдөрүн кошуп алат. 1587–88-ж. Ирандын Мерв, Герат, Мешхед, Нишапур ш. (1597-ж. Аббас I кайрадан жеңип алган) ш. м-н бирге Хорасан аймагын тартып алат. Соода, кол өнөрчүлүк м-н алектенгендерге колдоо көрсөткөн. Анын тушунда Бухарадагы Кукелташ медресеси сыяктуу көркөм кооздолгон имараттар арбын курулган. Индия, Түркия ж-а орус өлкөлөрү м-н соода байланыштары күчөгөн. А. х. II дүйнөдөн кайткандан кийин Шейбаниддердин ордуна Аштарханиддер династиясы бийликке келген.
Ад.: Ахмедов Б. А. Историко-географическая литература Средней Азии XVI–XVIII вв. Письменные памятники, Таш., 1985.