АРЕС

Кыргызстан Энциклопедия Жана Терминология Борбору дан
16:29, 30 -ноябрь (Жетинин айы) 2022 карата Temirkan (Талкуулоо | салымдары) тарабынан жасалган версия
Jump to navigation Jump to search

АРЕС– грек мифологиясы б-ча жүзү кара, бүлгүн салуучу, эки жүздүү согуш кудайы (адилет согуштун кудайы Афина). Байыркы грек авторлору: Гомер, Каллимах, Овидийлер А-ти грек эмес фракийлик деп эсептешкен. Миф б-ча анын балдары да (Мелеагр, Флегий, Эномай, амазонкалар ж. б.) жапайы, ырайымсыз болуп сүрөттөлөт. А-тин жандоочулары катары чыр-чатак кудайы Эрида ж-а кан ичкич кудай Энио бол­гон. Атрибуттары – найза, күйүп турган факел, иттер ж-а айры куйрук. Овидийдин чыгармаларында А-ти Гера кереметтүү гүлдөн боюнда бо­луп төрөгөн, ал эми Гомерди Зевс м-н Геранын уулу деп айтылат. О. эле Гомер ажайып сулуу Афродитаны сүйүп калган. «Ала жипти аттаган» Афродита ж-а алардын сүйүүсү, ал гана эмес бул байланыштан туулган балдары – Эрос ж-а Антерос, Деймос (Үрөй учуу), Фобос (Кор­кунуч) ж-а Гармония тууралуу баяндар антикалык авторлордун чыгармаларында арбын кездешет. Европа мад-тында ал Марс деген ат м-н белгилүү. Ага арналган скульптуралык эстеликтерди көбүнчө байыркы грек оригиналдарынан римдиктер көчүрүп жасашкан. Аларда А. адатта жаш, күчтүү башына туулга кийген жоокер катары берилген. Мис., «Арес Боргезе», «Арес Людовизи» ж. б. Кайра жаралуу доорундагы живопистик чыгармаларда (С. Боттичелли, П. П. Рубенс, Рембрандт, Д. Веласкес ж. б.) көбүнчө А. м-н Афродитанын сүйүүсүнө арналган сюжеттер арбын чагылдырылган.