Difference between revisions of "АПЕННИН ТООЛОРУ"

Кыргызстан Энциклопедия Жана Терминология Борбору дан
Jump to navigation Jump to search
м (→‎top: clean up, replaced: ж-а → <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> (6))
(Айырма жок)

11:45, 27 Сентябрь (Аяк оона) 2023 -деги абалы

АПЕННИН ТООЛОРУ (Appennino, кельт тилинде пен – чоку) Апеннин ж. а-нда, Италияда. Уз. 1200 кмдей. Эң бийик жери 2914 м (Корно чокусу). Түн. (Лигурия жана Тоскана-Эмилия), Борб. (Умбрия-Марке, Абруццо) жана Түш. (Неа­поль, Лукка) А. т-на бөлүнөт. Алар альп бүктөлүүсүндө пайда болгон кыр зонасы негизинен акиташ, сланец, кумдук тоо тектеринен турат; чет жакаларында флиштүү жапыз тоолор, түш,-батышында жанар тоолор (Везувий, Флегрей талаасы) орун алган. Климаты субтропиктик жер ортолук деңиздик. Жылдык жаан-чачыны айдарым батыш капталдарында 1000–2000 мм (Лигурия А. т-нда 3000 ммте чейин), чыгыш капталдарында жана тоо аралык өрөөндөрдө 600–800 мм. А. т-нан Тибр, Арно ж. б. дарыялар башталат. Түндүгүндө 300–500 м бийиктикке, түштүгүндө 600–800 мге чейин жемиш багы, парк, зайтун токою, жүзүм өстүрүлөт; жер ортолук деңиздик бадал (маквис) жана токой өсөт. Түндүгүн 900 мге, түштүгүн 1000-1200 мге чейин аралаш токой (эмен, мырза карагай, каштан ж. б.), бадал, андан жогору бук жана ийне жалбырактуу (көк карагай, мырза карагай) токой, жогорку жагында субальп жана альп шалбаасы ээлейт. Капталдары жайыт катары пайдаланылат.