Difference between revisions of "АДАМ ЭКОЛОГИЯСЫ"

Кыргызстан Энциклопедия Жана Терминология Борбору дан
Jump to navigation Jump to search
м (→‎top: clean up, replaced: м‑н → <span cat='ж.кыск' oldv='м‑н'>менен</span> (5))
1 -сап: 1 -сап:
'''АДАМ ЭАОЛОГИЯСЫ'''  антропоэкология – адамдын көп компоненттүү, дайыма та­таалдашып турган динамикалуу жашоо чөйрөсү <span cat='ж.кыск' oldv='м&#8209;н'>менен</span> өз ара карым&#8209;катнашын комплекстүү изил­дөөчү илим; социал. экологиянын бир бөлүгү. Анын негизги максаты адамдын иш&#8209;аракетинин натыйжасы <span cat='ж.кыск' oldv='м&#8209;н'>менен</span> өндүрүштүк&#8209;экон., атайын өз­дөштүрүүнүн ж&#8209;a табигый ландшафттын өзгө­рүүсүнүн закон ченемдүүлүктөрүн ачып көрсөтүү, анын зыяндуу кесепеттерин алдын алуу <span cat='ж.кыск' oldv='м&#8209;н'>менен</span> болтурбоо чараларын көрүү. Терминди амер. окумуштуулар Р. Парк ж&#8209;a Э. Бюргесс киргиз­ген (1921). Бүткүл дүйнөлүк саламаттыкты сак­тоо уюмунун баалоосу б&#8209;ча адам оорусунун % бөлүгү курчап турган чөйрөнүн экол. бузулушу <span cat='ж.кыск' oldv='м&#8209;н'>менен</span> байланыштуу. Айлана&#8209;чөйрөгө түрдүү ант­ропогендик уулуу заттардын ашыкча топтолу­шунан ар кандай оорулар пайда болот. Мис., Японияда «Минамата» (сымаптын кошулмала­рынын көбөйүшү), «Итай&#8209;Итай» (кадмийдин көбөйүшү), чернобыль оорусу (радиоизотоп йод ­131) ж. б. Курчап турган өнөр жайлуу борбор­лордун калкы өзгөчө жапа чегүүдө. Кийинки кездери шаар тургундарынын арасында онкология оорулары көбөйүүдө. Ал чөйрөнүн булганы­шы, социал.-экон. факторлор (алкоголь, гормон­дук бузулуу, тамак&#8209;аштын начарлашы ж. б.) <span cat='ж.кыск' oldv='м&#8209;н'>менен</span> байланыштуу, к. ''Экология.''<br>
'''АДАМ ЭКОЛОГИЯСЫ,'''  антропоэкология – адамдын көп компоненттүү, дайыма та­таалдашып турган динамикалуу жашоо чөйрөсү <span cat='ж.кыск' oldv='м&#8209;н'>менен</span> өз ара карым&#8209;катнашын комплекстүү изил­дөөчү илим; социал. экологиянын бир бөлүгү. Анын негизги максаты адамдын иш&#8209;аракетинин натыйжасы <span cat='ж.кыск' oldv='м&#8209;н'>менен</span> өндүрүштүк&#8209;экон., атайын өз­дөштүрүүнүн ж&#8209;a табигый ландшафттын өзгө­рүүсүнүн закон ченемдүүлүктөрүн ачып көрсөтүү, анын зыяндуу кесепеттерин алдын алуу <span cat='ж.кыск' oldv='м&#8209;н'>менен</span> болтурбоо чараларын көрүү. Терминди амер. окумуштуулар Р. Парк ж&#8209;a Э. Бюргесс киргиз­ген (1921). Бүткүл дүйнөлүк саламаттыкты сак­тоо уюмунун баалоосу б&#8209;ча адам оорусунун % бөлүгү курчап турган чөйрөнүн экол. бузулушу <span cat='ж.кыск' oldv='м&#8209;н'>менен</span> байланыштуу. Айлана&#8209;чөйрөгө түрдүү ант­ропогендик уулуу заттардын ашыкча топтолу­шунан ар кандай оорулар пайда болот. Мис., Японияда «Минамата» (сымаптын кошулмала­рынын көбөйүшү), «Итай&#8209;Итай» (кадмийдин көбөйүшү), чернобыль оорусу (радиоизотоп йод ­131) ж. б. Курчап турган өнөр жайлуу борбор­лордун калкы өзгөчө жапа чегүүдө. Кийинки кездери шаар тургундарынын арасында онкология оорулары көбөйүүдө. Ал чөйрөнүн булганы­шы, социал.-экон. факторлор (алкоголь, гормон­дук бузулуу, тамак&#8209;аштын начарлашы ж. б.) <span cat='ж.кыск' oldv='м&#8209;н'>менен</span> байланыштуу, к. ''Экология.''<br>
Ад.: ''Акимова Т. А., Хаскин В. В.'' Экология. М., 1998; ''Данилов&#8209;Данильян В. И., Лосев Н. С.'' Экологический вызов и устойчивое развитие. М., 2000; ''Алдашева'' А А и др. Экологическое сознание. М., 2001.<br>
 
                                                            ''Т. Ниязов.''<br>
Ад.: ''Акимова Т. А., Хаскин В. В.'' Экология. М., 1998; ''Данилов&#8209;Данильян В. И., Лосев Н. С.'' Экологический вызов и устойчивое развитие. М., 2000; ''Алдашева'' А А и др. Экологическое сознание. М., 2001.<br>                                                         ''Т. Ниязов.''<br>

08:55, 20 Декабрь (Бештин айы) 2022 -деги абалы

АДАМ ЭКОЛОГИЯСЫ, антропоэкология – адамдын көп компоненттүү, дайыма та­таалдашып турган динамикалуу жашоо чөйрөсү менен өз ара карым‑катнашын комплекстүү изил­дөөчү илим; социал. экологиянын бир бөлүгү. Анын негизги максаты адамдын иш‑аракетинин натыйжасы менен өндүрүштүк‑экон., атайын өз­дөштүрүүнүн ж‑a табигый ландшафттын өзгө­рүүсүнүн закон ченемдүүлүктөрүн ачып көрсөтүү, анын зыяндуу кесепеттерин алдын алуу менен болтурбоо чараларын көрүү. Терминди амер. окумуштуулар Р. Парк ж‑a Э. Бюргесс киргиз­ген (1921). Бүткүл дүйнөлүк саламаттыкты сак­тоо уюмунун баалоосу б‑ча адам оорусунун % бөлүгү курчап турган чөйрөнүн экол. бузулушу менен байланыштуу. Айлана‑чөйрөгө түрдүү ант­ропогендик уулуу заттардын ашыкча топтолу­шунан ар кандай оорулар пайда болот. Мис., Японияда «Минамата» (сымаптын кошулмала­рынын көбөйүшү), «Итай‑Итай» (кадмийдин көбөйүшү), чернобыль оорусу (радиоизотоп йод ­131) ж. б. Курчап турган өнөр жайлуу борбор­лордун калкы өзгөчө жапа чегүүдө. Кийинки кездери шаар тургундарынын арасында онкология оорулары көбөйүүдө. Ал чөйрөнүн булганы­шы, социал.-экон. факторлор (алкоголь, гормон­дук бузулуу, тамак‑аштын начарлашы ж. б.) менен байланыштуу, к. Экология.

Ад.: Акимова Т. А., Хаскин В. В. Экология. М., 1998; Данилов‑Данильян В. И., Лосев Н. С. Экологический вызов и устойчивое развитие. М., 2000; Алдашева А А и др. Экологическое сознание. М., 2001.
Т. Ниязов.