Difference between revisions of "АРТЕЗИАН СУУЛАРЫ"
м (→top: clean up, replaced: м-н → <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> (3)) |
|||
| 1 -сап: | 1 -сап: | ||
'''АРТЕЗИАН СУУЛАРЫ-'''-(лат. ''Artesium'' – Франциянын Артуа деген провинциясынын атынан) – суу өткөрбөөчү катмарлардын арасында жайгашып гидравликалык басым м-н жер астында жаткан суулар. Ал суулардын үстүндө жайгашкан суу өткөрбөс тоо тек катмары тешилгенде, А. с. өйдө көтөрүлөт А. с-нын ''пьезометриялык деңгээли'' жер бетинен жогору болсо, суулар жер үстүнө өзүнөн өзү агып же атылып чыгып турат.<br>А. с-н жер үстүнө чыгаруу үчүн бургулап казып, көзөнөк (көзөнөк же кудук) артезиан кудугу жасалат. Ал<br>[[File:АРТЕЗИАН СУУЛАРЫ_36.png | thumb | Артезиан бассейинин схемалык | '''АРТЕЗИАН СУУЛАРЫ-'''-(лат. ''Artesium'' – Франциянын Артуа деген провинциясынын атынан) – суу өткөрбөөчү катмарлардын арасында жайгашып гидравликалык басым <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> жер астында жаткан суулар. Ал суулардын үстүндө жайгашкан суу өткөрбөс тоо тек катмары тешилгенде, А. с. өйдө көтөрүлөт А. с-нын ''пьезометриялык деңгээли'' жер бетинен жогору болсо, суулар жер үстүнө өзүнөн өзү агып же атылып чыгып турат.<br>А. с-н жер үстүнө чыгаруу үчүн бургулап казып, көзөнөк (көзөнөк же кудук) артезиан кудугу жасалат. Ал<br>[[File:АРТЕЗИАН СУУЛАРЫ_36.png | thumb | Артезиан бассейинин схемалык | ||
түзүлүшү: I- суу өткөрбөөчү катмарлар; 2- суу чогултуучу катмарлар; 3- дарыя чөкмөлөрү; 4- суу деңгээли; 5- булактар; | түзүлүшү: I- суу өткөрбөөчү катмарлар; 2- суу чогултуучу катмарлар; 3- дарыя чөкмөлөрү; 4- суу деңгээли; 5- булактар; | ||
к -суу чогултуучу аянт; Б - | к -суу чогултуучу аянт; Б - | ||
сууну тышка агызып чыгаруучу аянт; AK – акпас (суу насос м-н чыгарылуучу) кудук.]]<br> | сууну тышка агызып чыгаруучу аянт; AK – акпас (суу насос <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> чыгарылуучу) кудук.]]<br> | ||
калкты таза суу м-н камсыз кылууда, сугат иштеринде, минералдуу сууларды алууда пайдаланылат. Мындай А. с. жер үстүнө чыгарган көзөнөкчөлөр Кырг-ндын Чүй, Талас, Фергана | калкты таза суу <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> камсыз кылууда, сугат иштеринде, минералдуу сууларды алууда пайдаланылат. Мындай А. с. жер үстүнө чыгарган көзөнөкчөлөр Кырг-ндын Чүй, Талас, Фергана | ||
өрөөндөрүндө кеңири пайдаланылат. А. с. көбүнчө антропоген мезгилине чейинки тоо тектерде жайгашат.<br> | өрөөндөрүндө кеңири пайдаланылат. А. с. көбүнчө антропоген мезгилине чейинки тоо тектерде жайгашат.<br> | ||
17:34, 5 Декабрь (Бештин айы) 2022 -деги абалы
АРТЕЗИАН СУУЛАРЫ--(лат. Artesium – Франциянын Артуа деген провинциясынын атынан) – суу өткөрбөөчү катмарлардын арасында жайгашып гидравликалык басым менен жер астында жаткан суулар. Ал суулардын үстүндө жайгашкан суу өткөрбөс тоо тек катмары тешилгенде, А. с. өйдө көтөрүлөт А. с-нын пьезометриялык деңгээли жер бетинен жогору болсо, суулар жер үстүнө өзүнөн өзү агып же атылып чыгып турат.
А. с-н жер үстүнө чыгаруу үчүн бургулап казып, көзөнөк (көзөнөк же кудук) артезиан кудугу жасалат. Ал
калкты таза суу менен камсыз кылууда, сугат иштеринде, минералдуу сууларды алууда пайдаланылат. Мындай А. с. жер үстүнө чыгарган көзөнөкчөлөр Кырг-ндын Чүй, Талас, Фергана
өрөөндөрүндө кеңири пайдаланылат. А. с. көбүнчө антропоген мезгилине чейинки тоо тектерде жайгашат.