Difference between revisions of "АМУР"

15:17, 28 -ноябрь (Жетинин айы) 2022 -деги абалы

АМУР (тунгус-манжур тилдеринде амар – дарыя чаты; монголчо Хара-Мурэн – «кара дарыя»; кытайча Хэйлунцзян – «кара ажыдаар дарыясы») – Чыгыш Азиядагы дарыя.Шилка ж-а Аргунь д-нын кошулушунан пайда болот. Охот деңизинин Амур лиманына куят. Уз. 2824 км ргундун башатынан 4444 км 0,
алабынын аянты 1856 миң км², анын көбү Россияда. Жогор жагы негизинен кууш, Зея д-нын
чатынан тартып кенен өрөөн аркылуу агат.Кичи Хинган тоолору аркылуу акканда өрөөнү
кууштап, төмөнкү агымында кайтадан кеңеет;мында А. салааларга бөлүнүп агат. Негизги
куймалары: Зея, Бурея, Амгунь (сол), Сунгари,Уссури (оң). Орт. чыгымы 10800 м³/сек, эң көп чыгымы Хабаровск ш. тушта 40 000 м³/сек (жайында кирет), эң аз чыгымы 345 м³/сек. Суунун жазгы киришине кар суулары анча таасир кылбайт (кышкысын кар аз болгондуктан). Жазында ташкындайт. А-дан 1 суткада 41 миң т агынды агып өтөт. Жогорку агымы ноябрдын башталышынан майдын башталышына чейин, төмөн жатып ноябрдын аягынан апрелдин аягына чейин тоңот. Балык (кета, горбуша, калуга ж. б.) кармалат, А. – Ы. Чыгыштын маанилүү суу жолу (бардык жеринде кеме жүрөт). Боюнда Благовещенск, Хабаровск, Амурск, Комсомольск-на-Амуре, Николаевск-на-Амуре (Россия), Айхой (Хэйхэ; Кытай) ш. жайгашкан.

Difference between revisions of "АМУР"

15:17, 28 -ноябрь (Жетинин айы) 2022 -деги абалы

Навигация менюсу

Издөө

@@ 1 -сап: / 1 -сап: @@
-  '''АМУР''' (тунгус-манжур тилдеринде ''амар'' – дарыя чаты; монголчо Хара-Мурэн – «кара дарыя»; кытайча Хэйлунцзян – «кара ажыдаар дарыясы») – Чыгыш Азиядагы дарыя.Шилка ж-а Аргунь д-нын кошулушунан пайда болот. Охот деңизинин Амур лиманына куят.
+  '''АМУР''' (тунгус-манжур тилдеринде ''амар'' – дарыя чаты; монголчо Хара-Мурэн – «кара дарыя»; кытайча Хэйлунцзян – «кара ажыдаар дарыясы») – Чыгыш Азиядагы дарыя.Шилка ж-а Аргунь д-нын кошулушунан пайда болот. Охот деңизинин Амур лиманына куят. Уз. 2824 ''км'' ргундун башатынан 4444 ''км'' 0,
- Уз. 2824 ''км'' (Аргундун башатынан 4444 ''км'' 0,
   алабынын аянты 1856 миң ''км<sup>2</sup>,'' анын көбү Россияда. Жогор жагы негизинен кууш, Зея д-нын
-  чатынан тартып кенен өрөөн аркылуу агат.
+  чатынан тартып кенен өрөөн аркылуу агат.Кичи Хинган тоолору аркылуу акканда өрөөнү
- Кичи Хинган тоолору аркылуу акканда өрөөнү
+  кууштап, төмөнкү агымында кайтадан кеңеет;мында А. салааларга бөлүнүп агат. Негизги
-  кууштап, төмөнкү агымында кайтадан кеңеет;
+  куймалары: Зея, Бурея, Амгунь (сол), Сунгари,Уссури (оң). Орт. чыгымы 10800 ''м<sup>3</sup>/сек,'' эң көп чыгымы Хабаровск ш. тушта 40 000 ''м<sup>3</sup>/сек'' (жайында кирет), эң аз чыгымы 345 ''м<sup>3</sup>/сек.'' Суунун жазгы киришине кар суулары анча таасир кылбайт (кышкысын кар аз болгондуктан). Жазында ташкындайт. А-дан 1 суткада 41 миң ''т'' агынды агып өтөт. Жогорку агымы ноябрдын башталышынан майдын башталышына чейин, төмөн жатып ноябрдын аягынан апрелдин аягына чейин тоңот. Балык (кета, горбуша, калуга ж. б.) кармалат, А. – Ы. Чыгыштын маанилүү суу жолу (бардык жеринде кеме жүрөт). Боюнда Благовещенск, Хабаровск, Амурск, Комсомольск-на-Амуре, Николаевск-на-Амуре (Россия), Айхой (Хэйхэ; Кытай) ш. жайгашкан.
- мында А. салааларга бөлүнүп агат. Негизги
-  куймалары: Зея, Бурея, Амгунь (сол), Сунгари,
- Уссури (оң). Орт. чыгымы 10800 ''м<sup>3</sup>/сек,'' эң көп
- чыгымы Хабаровск ш. тушта 40 000 ''м<sup>3</sup>/сек''
- (жайында кирет), эң аз чыгымы 345 ''м<sup>3</sup>/сек.'' Суунун жазгы киришине кар суулары анча таасир
- кылбайт (кышкысын кар аз болгондуктан). Жазында ташкындайт. А-дан 1 суткада 41 миң ''т''
- агынды агып өтөт. Жогорку агымы ноябрдын
- башталышынан майдын башталышына чейин,
- төмөн жатып ноябрдын аягынан апрелдин аягына чейин тоңот. Балык (кета, горбуша, калуга
- ж. б.) кармалат, А. – Ы. Чыгыштын маанилүү
- суу жолу (бардык жеринде кеме жүрөт). Боюнда Благовещенск, Хабаровск, Амурск, Комсомольск-на-Амуре, Николаевск-на-Амуре (Россия), Айхой (Хэйхэ; Кытай) ш. жайгашкан.