АРИД ӨСҮМДҮКТӨРҮ

АРИД ӨСҮМДҮКТӨРҮ (лат. aridus – кургак) – ным жетишсиз аймакта (чөл, жарым чөл) өсүүгө ылайыкташкан өсүмдүктөр. Алар аба темп-расы суткалык ж-а жылдык кескин өзгөргөн, жаан-чачын жаабаган же өтө аз жааган шартта өсөт. Негизинен тропик ж-а субтропик алкактарда кеңири таралган. Ксерофиттер ж-а галофиттер кургакчылыкка өтө чыдамдуу. Физиол. байырлануунун негизинде транспирация', азыктануу, фотосинтез, дем алуу ж.б. физиол. процесстер өзгөрөт. Тез ысып кеткенде өсүмдүктүн субмикроскопиялык структурасы акырындап бузулуп, узакка созулган ысыкта белогу да бузулат. Өсүмдүктө анат. ж-а морфол. өзгөрүштөр (жалбырактын кичирейиши, түктүүлүк, мом катмары ж. б.) байкалат. Көпчүлүк өсүмдүктөр­дүн уругу да ысыкка чыдамдуу келет. А. ө-нүн ар кандай байырлануу жолдору маданий өсүмдүк сортторун чыгарууда селекцияда пайдаланылат. Ад.: Вент Ф. В мире растений. Пер. с англ. М., 1977; Жизнь растений, Т 1-2. М., 1976..