Difference between revisions of "АНАБОЛИЗМ"

Кыргызстан Энциклопедия Жана Терминология Борбору дан
Jump to navigation Jump to search
м (1 версия)
1 -сап: 1 -сап:
  (гр. anabole – түзүү, пайда кылуу) – клетка ж-а ткань структурасын түзүүчү
  '''АНАБОЛИЗМ''' (гр. anabole – түзүү, пайда кылуу) – клетка ж-а ткань структурасын түзүүчү ж-а жаңылоочу орг. бирикмелердин (белоктордун, углеводдордун, липиддердин, нуклеин к-таларынын ж. б.) синтезделиши. Бул заттардын бардыгы татаал заттар. Алар жөнөкөй заттардан ж-а мономерлерден синтезделет (''ассимиляция).'' Синтездик реакциялардын жүрүшү үчүн ''катаболизм'' процессинде (диссимиляцияда, биол. кычкылданууда) заттар ажыраганда АТФ түрүндө бошонуп чыккан энергия пайдаланылат. А. жаныбарларда – жаш кезинде, өсүмдүктөрдө вегетация мезгилинде күчтүү жүрөт. Мис., фотосинтез, белок, нуклеин к-тасы, май синтези маанилүү А. болуп эсептелет. Организмдин запас заттары ж-а тышкы чөйрөдөн алынган азык заттар зат алмашууга катышат. Ал заттардын бир бөлүгүнөн клетканын структуралык элементтерин түзүүчү кошулмалар синтезделет (А-дик зат алмашуу). Экинчи бөлүгү ажырап, кычкылданып, АТФ түрүндөгү энергия бошонуп чыгат (катаболизмдик зат алмашуу). Ал энергия организмдин тиричилик процесстерине жумшалат.<br>
ж-а жаңылоочу орг. бирикмелердин (белоктордун, углеводдордун, липиддердин, нуклеин к-таларынын ж. б.) синтезделиши. Бул заттардын
бардыгы татаал заттар. Алар жөнөкөй заттардан ж-а мономерлерден синтезделет (''ассимиляция).'' Синтездик реакциялардын жүрүшү үчүн
''катаболизм'' процессинде (диссимиляцияда,
биол. кычкылданууда) заттар ажыраганда АТФ
түрүндө бошонуп чыккан энергия пайдаланылат. А. жаныбарларда – жаш кезинде, өсүмдүктөрдө вегетация мезгилинде күчтүү жүрөт.
Мис., фотосинтез, белок, нуклеин к-тасы, май
синтези маанилүү А. болуп эсептелет. Организмдин запас заттары ж-а тышкы чөйрөдөн алынган азык заттар зат алмашууга катышат. Ал
заттардын бир бөлүгүнөн клетканын структуралык элементтерин түзүүчү кошулмалар синтезделет (А-дик зат алмашуу). Экинчи бөлүгү
ажырап, кычкылданып, АТФ түрүндөгү энергия
бошонуп чыгат (катаболизмдик зат алмашуу).
Ал энергия организмдин тиричилик процесстерине жумшалат.<br>
 

10:15, 9 -ноябрь (Жетинин айы) 2022 -деги абалы

АНАБОЛИЗМ (гр. anabole – түзүү, пайда кылуу) – клетка ж-а ткань структурасын түзүүчү ж-а жаңылоочу орг. бирикмелердин (белоктордун, углеводдордун, липиддердин, нуклеин к-таларынын ж. б.) синтезделиши. Бул заттардын  бардыгы татаал заттар. Алар жөнөкөй заттардан ж-а мономерлерден синтезделет (ассимиляция). Синтездик реакциялардын жүрүшү үчүн  катаболизм процессинде (диссимиляцияда, биол. кычкылданууда) заттар ажыраганда АТФ түрүндө бошонуп чыккан энергия пайдаланылат. А. жаныбарларда – жаш кезинде, өсүмдүктөрдө вегетация мезгилинде күчтүү жүрөт. Мис., фотосинтез, белок, нуклеин к-тасы, май синтези маанилүү А. болуп эсептелет. Организмдин запас заттары ж-а тышкы чөйрөдөн алынган азык заттар зат алмашууга катышат. Ал заттардын бир бөлүгүнөн клетканын структуралык элементтерин түзүүчү кошулмалар синтезделет (А-дик зат алмашуу). Экинчи бөлүгү ажырап, кычкылданып, АТФ түрүндөгү энергия бошонуп чыгат (катаболизмдик зат алмашуу). Ал энергия организмдин тиричилик процесстерине жумшалат.