Difference between revisions of "АМУ-ДАРЫЯ"

Кыргызстан Энциклопедия Жана Терминология Борбору дан
Jump to navigation Jump to search
м (1 версия)
1 -сап: 1 -сап:
  – Орто Азиядагы дарыя; айрым
  '''АМУ-ДАРЫЯ''' – Орто Азиядагы дарыя; айрым бөлүгү Тажикстан, Өзбекстан, Түркмөнстан м-н
бөлүгү Тажикстан, Өзбекстан, Түркмөнстан м-н
Афганистандын чек аралары аркылуу агат. Панж
Афганистандын чек аралары аркылуу агат. Панж
ж-а Вахш д-нын кошулушунан пайда болуп,
ж-а Вахш д-нын кошулушунан пайда болуп,
Арал деңизине куярда дельтаны пайда кылат.
Арал деңизине куярда дельтаны пайда кылат.
Уз. 1415 ''км'' (Панж д-нын башталышынан
Уз. 1415 ''км'' (Панж д-нын башталышынан
2540 ''км),'' алабынын аянты 309 миң ''км<sup>2'' (Керки
2540 ''км),'' алабынын аянты 309 миң ''км<sup>2''</sup> (Керки
ш-на чейин). Алабы тоолуу, түздүктүү бөлүктөрдөн турат, түздүктөрдө А.-Д. Кара-Кум ж-а Кызыл-Кум чөлдөрү аркылуу агып, нугун өзгөртүп турат. Негизги куймалары: Сурхаб (сол), Кафирниган, Сурхан-Дарыя (оң). Орт. чыгымы Керки ш.
ш-на чейин). Алабы тоолуу, түздүктүү бөлүктөрдөн турат, түздүктөрдө А. Кара-Кум ж-а КызылКум чөлдөрү аркылуу агып, нугун өзгөртүп турат. Негизги куймалары: Сурхаб (сол), Кафирниган, Сурхан-Дарыя (оң). Орт. чыгымы Керки ш.
тушта 2000 ''м<sup>3</sup>/сек'' (эң чоң чыгымы 9060 ''м<sup>3</sup>/сек,''
тушта 2000 ''м<sup>3</sup>/сек'' (эң чоң чыгымы 9060 ''м<sup>3</sup>/сек,''
эң азы 420 ''м<sup>3</sup>/сек).'' Жаз-жай айларында суусу
эң азы 420 ''м<sup>3</sup>/сек).'' Жаз-жай айларында суусу
кирет. Суусу өтө ылайлуу (3,3 ''кг/м<sup>3</sup>).'' Төмөнкү
кирет. Суусу өтө ылайлуу (3,3 ''кг/м<sup>3</sup>).'' Төмөнкү
агымында тоңот (Нукус ш. тушта 4 айга чейин). Сугатка кеңири пайдаланылат, А.-Д-да
агымында тоңот (Нукус ш. тушта 4 айга чейин). Сугатка кеңири пайдаланылат, А.-Д-да
Төө-Моюн ж-а Тахиаташ гидротүйүндөрү курулган, андан Кара-Кум ж-а Аму-Бухара каналдары башталат. Төмөнкү агымында балык кармалат. Чаржоу ш-нан тартып такай кеме жүрөт. Боюнда Термез, Керки, Нукус ш. жайгашкан.
Төө-Моюн ж-а Тахиаташ гидротүйүндөрү курулган, андан Кара-Кум ж-а Аму-Бухара каналдары башталат. Төмөнкү агымында балык
кармалат. Чаржоу ш-нан тартып такай кеме
жүрөт. Боюнда Термез, Керки, Нукус ш. жайгашкан.
 

16:01, 20 -октябрь (Тогуздун айы) 2022 -деги абалы

АМУ-ДАРЫЯ – Орто Азиядагы дарыя; айрым бөлүгү Тажикстан, Өзбекстан, Түркмөнстан м-н
Афганистандын чек аралары аркылуу агат. Панж
ж-а Вахш д-нын кошулушунан пайда болуп,
Арал деңизине куярда дельтаны пайда кылат.
Уз. 1415 км (Панж д-нын башталышынан
2540 км), алабынын аянты 309 миң км2 (Керки
ш-на чейин). Алабы тоолуу, түздүктүү бөлүктөрдөн турат, түздүктөрдө А.-Д. Кара-Кум ж-а Кызыл-Кум чөлдөрү аркылуу агып, нугун өзгөртүп турат. Негизги куймалары: Сурхаб (сол), Кафирниган, Сурхан-Дарыя (оң). Орт. чыгымы Керки ш.
тушта 2000 м3/сек (эң чоң чыгымы 9060 м3/сек,
эң азы 420 м3/сек). Жаз-жай айларында суусу
кирет. Суусу өтө ылайлуу (3,3 кг/м3). Төмөнкү
агымында тоңот (Нукус ш. тушта 4 айга чейин). Сугатка кеңири пайдаланылат, А.-Д-да
Төө-Моюн ж-а Тахиаташ гидротүйүндөрү курулган, андан Кара-Кум ж-а Аму-Бухара каналдары башталат. Төмөнкү агымында балык кармалат. Чаржоу ш-нан тартып такай кеме жүрөт. Боюнда Термез, Керки, Нукус ш. жайгашкан.