АПЕЛЛЯЦИЯЛЫК ДАТТАНУУ

АПЕЛЛЯЦИЯЛЫК ДАТТАНУУ– мыйзам күчүнө кире элек сот өкүмү жана чечимин өзгөртүш үчүн жогорку инстанцияга даттануу. Апелляциялык сот даттанууну кайрадан изилдейт да төмөнкү соттун чыгарган өкүмүн шексиз далилдер менен кубаттайт же төгүнгө чыгарат. Байыркы Римде император Юстиниандын (527-565) тушунда Апелляциялык даттануу сот өндүрүшүнүн маанилүү элементи катары колдонула баштаган. Батыш Европада борборлошкон мамлекеттердин пайда болушуна байланыштуу сот өндүрүшү андан ары улантылып, Римдин укук институттарынын рецептурасынын негизинде граждандык укук процесстери калыптанган. Кийин Рим укуктарында калыптанган даттануу системасы Германиянын граждандык процессуалдык кодекси (1877, 1806) жана Франциянын кылмыш-жаза процессуалдык кодекстери менен биротоло бекемделген. Учурдагы дүйнөлүк укук таанууда сот чечимин өзгөртүү боюнча даттануунун бирдиктүү формасын кассация деп аташат. КРдин кылмыш иштер боюнча Апелляциялык даттануу укугу соттолгон же акталган адамга, алардын адвокаттарына жана мыйзамдуу өкүлдөрүнө, күнөөлөчү адамга жана анын өкүлүнө, жабыр тартуучуга жана анын өкүлүнө таандык. Жарандык доочу, жарандык жоопкер жана алардын адвокаты жарандык доого тиешелүү иштин бөлүгүн токтотуу жөнүндө өкүм же анын токтому тууралуу даттанууга укуктуу. Апелляциялык даттануу тиешелүү облустук, Бишкек шаардык жана КРдин аскер соту тарабынан каралат. Анын берүү тартиби, мазмуну, даттануу жана мөөнөтү ишти кароо эрежелери боюнча жүзөгө ашырылат.

Т. Асанов