Difference between revisions of "АЙЫЛ ЧАРБА ӨНДҮРҮШҮН АВТОМАТТАШТЫРУУ"
м (Temirkan moved page АЙЫЛ ЧАРБА ӨНДҮРҮШҮН to АЙЫЛ ЧАРБА ӨНДҮРҮШҮН АВТОМАТТАШТЫРУУ) |
|||
| 1 -сап: | 1 -сап: | ||
'''АЙЫЛ ЧАРБА ӨНДҮРҮШҮН АВТОМАТТАШТЫРУУ''' – өндүрүштүк процессте прибор <span cat='ж.кыск' oldv='ж‑а'>жана</span> машинаны колдонуу. Бул процессте адам тек­шерүүчү ролду гана ойнойт. | '''АЙЫЛ ЧАРБА ӨНДҮРҮШҮН АВТОМАТТАШТЫРУУ''' – өндүрүштүк процессте прибор <span cat='ж.кыск' oldv='ж‑а'>жана</span> машинаны колдонуу. Бул процессте адам тек­шерүүчү ролду гана ойнойт. Айыл чарба жумуштарын автоматташтырууда эмгек өндүрүмдүүлүгү жого­рулайт. Анын негизин электрондук аппараттар, жөнгө салгычтар, текшерүүчү‑өлчөөчү приборлор түзөт. Айыл чарбасын комплекстүү механикалашты­руу <span cat='ж.кыск' oldv='ж‑а'>жана</span> электрлештирүү ага толук шарттарды түзөт. Автоматташтыруу, айрыкча мал чарба­сында, канаттуулар чарбасында <span cat='ж.кыск' oldv='ж‑а'>жана</span> үрөн таза­лоо жумуштарында колдонулууда. Бул тармак­тарда автоматташтыруу үч багытта өнүккөн: электр машиналарын кеңири колдонуу <span cat='ж.кыск' oldv='м‑н'>менен</span> бар­дык технологиялык процесстерди байланыштырып иштетүү; микроклиматтын тийиштүү көрсөткүч­төрүн (аба температурасын, нымдуулугун, газдын курамын, жарыкты) камсыз кылуучу механизм­дерди колдонуу; башкаруучу системаларды долбоорлоо. Үрөн пункттарында электр кый­мылдаткычтарын аралыктан башкаруу, маши­нага жүктөө, кампадагы үрөндүн температурасын <span cat='ж.кыск' oldv='ж‑а'>жана</span> нымдуулугун текшерүү, өлчөө ж. б. жумуш­тар автоматташтырылган. Сугат ишин автомат­таштыруу <span cat='ж.кыск' oldv='м‑н'>менен</span> сууну үнөмдөөгө, иштеген адам­дардын санын кыскартууга, түшүмдүүлүктү <span cat='ж.кыск' oldv='ж‑а'>жана</span> эмгек өндүрүмдүүгүн жогорулатууга жетишүүгө болот. Диспетчердик башкарууда автоматташ­тыруу өтө маанилүү. Мында машина‑трактор­дук парктын иштеши, жүк ташуу жумуштары­нын аткарылышы 20‑30%ке жакшыртылат. Айыл чарба өндүрүшүн автоматташтыруунун өзгөчөлүктөрү технологиялык процесстерге техникадан тышкары топурактын, малдын ж. б. катышуусу <span cat='ж.кыск' oldv='м‑н'>менен</span> мүнөздөлөт, б. а. биологиялык процесс­терди эске алууга туура келет. Мындан тышка­ры айыл чарба өндүрүшүнүн мезгилдик мүнөзү ачык асман астында жайгашуусуна <span cat='ж.кыск' oldv='ж‑а'>жана</span> бууланууга көңүл бурулат. | ||
''Ы.Ж. Осмонов.''<br> | |||
10:37, 11 -октябрь (Тогуздун айы) 2023 -деги абалы
АЙЫЛ ЧАРБА ӨНДҮРҮШҮН АВТОМАТТАШТЫРУУ – өндүрүштүк процессте прибор жана машинаны колдонуу. Бул процессте адам текшерүүчү ролду гана ойнойт. Айыл чарба жумуштарын автоматташтырууда эмгек өндүрүмдүүлүгү жогорулайт. Анын негизин электрондук аппараттар, жөнгө салгычтар, текшерүүчү‑өлчөөчү приборлор түзөт. Айыл чарбасын комплекстүү механикалаштыруу жана электрлештирүү ага толук шарттарды түзөт. Автоматташтыруу, айрыкча мал чарбасында, канаттуулар чарбасында жана үрөн тазалоо жумуштарында колдонулууда. Бул тармактарда автоматташтыруу үч багытта өнүккөн: электр машиналарын кеңири колдонуу менен бардык технологиялык процесстерди байланыштырып иштетүү; микроклиматтын тийиштүү көрсөткүчтөрүн (аба температурасын, нымдуулугун, газдын курамын, жарыкты) камсыз кылуучу механизмдерди колдонуу; башкаруучу системаларды долбоорлоо. Үрөн пункттарында электр кыймылдаткычтарын аралыктан башкаруу, машинага жүктөө, кампадагы үрөндүн температурасын жана нымдуулугун текшерүү, өлчөө ж. б. жумуштар автоматташтырылган. Сугат ишин автоматташтыруу менен сууну үнөмдөөгө, иштеген адамдардын санын кыскартууга, түшүмдүүлүктү жана эмгек өндүрүмдүүгүн жогорулатууга жетишүүгө болот. Диспетчердик башкарууда автоматташтыруу өтө маанилүү. Мында машина‑трактордук парктын иштеши, жүк ташуу жумуштарынын аткарылышы 20‑30%ке жакшыртылат. Айыл чарба өндүрүшүн автоматташтыруунун өзгөчөлүктөрү технологиялык процесстерге техникадан тышкары топурактын, малдын ж. б. катышуусу менен мүнөздөлөт, б. а. биологиялык процесстерди эске алууга туура келет. Мындан тышкары айыл чарба өндүрүшүнүн мезгилдик мүнөзү ачык асман астында жайгашуусуна жана бууланууга көңүл бурулат.
Ы.Ж. Осмонов.