Difference between revisions of "АЙНИ"
м (→top: категория кошуу) |
|||
| 1 -сап: | 1 -сап: | ||
'''АЙНИ''' (өз | '''АЙНИ''' (өз аты‑жөнү Садриддин Саид‑Муродзода) [15 (27). 4. 1878, Сактари кыштагы, Гиждуванга жакын – 15. 7. 1954, Дүйшөмбү] – тажик адабиятынын негиз салуучусу, илимпоз, коомдук ишмер, Тажик ССР ИАнын биринчи президенти (1951), Тажик ССРинин илимге эмгек сиңирген ишмери (1940), Өзбек ССР ИАнын академиги. Бухарадагы медреседе окуган. Тажик, өзбек тилдеринде жазган. Анын «Одина» повестинде (1924), «Дохунда» (1930), «Кулдар» (1934) романдарында тажик | ||
[[File:АЙНИ60.png | thumb|none]] | [[File:АЙНИ60.png | thumb|none]] | ||
элинин жүз жыл ичиндеги турмушу, басып өткөн тарыхый жолу сүрөттөлгөн. Ал «Сүткордун өлүмү» (1939, 1952) повестинде ачкөз сарандын образын берген. Улуу Ата Мекендик согуш мезгилинде курч публицистикалык макалалар <span cat='ж.кыск' oldv=' | элинин жүз жыл ичиндеги турмушу, басып өткөн тарыхый жолу сүрөттөлгөн. Ал «Сүткордун өлүмү» (1939, 1952) повестинде ачкөз сарандын образын берген. Улуу Ата Мекендик согуш мезгилинде курч публицистикалык макалалар <span cat='ж.кыск' oldv='м‑н'>менен</span> тарыхый көркөм очерктерди (мисалы, «Мукананын көтөрүлүшү») жазган. 1948‑жылдан өмүрүнүн акырына чейин «Эскермелер» аттуу көркөм автобиографиялык китебинин үстүндө иштеген (орусчасы «Бухара», 1‑4‑китеп, 1949‑54; СССР мамлекеттик сыйл., 1950). Азия элдеринин тарыхы <span cat='ж.кыск' oldv='ж‑а'>жана</span> филологиясы боюнча изилдөөлөрдүн, «Мангыт династиясынын эмирлеринин тарыхы» (1923), «Тажик адабиятынын үлгүлөрү» (1926) антологиясынын, Рудаки, Фирдоуси, Ибн Сина, Саади, Навои, Васифи, Бедил ж. б. жөнүндө очерктердин <span cat='ж.кыск' oldv='ж‑а'>жана</span> монографиялардын автору. Айнинин чыгармалары дүйнө элдеринин тилине, анын ичинде кыргыз тилине да которулган. СССР Жогорку Советинин 3‑4‑шайланышынын депутаты, үч Ленин ордени, эки Эмгек Кызыл Туу ордени <span cat='ж.кыск' oldv='м‑н'>менен</span> сыйланган.<br>Ад.; ''Брагинский И. С. С.'' Айни. М., 1978. | ||
[[Категория:1-Том]] | |||
08:43, 12 Сентябрь (Аяк оона) 2024 -га соңку версиясы
АЙНИ (өз аты‑жөнү Садриддин Саид‑Муродзода) [15 (27). 4. 1878, Сактари кыштагы, Гиждуванга жакын – 15. 7. 1954, Дүйшөмбү] – тажик адабиятынын негиз салуучусу, илимпоз, коомдук ишмер, Тажик ССР ИАнын биринчи президенти (1951), Тажик ССРинин илимге эмгек сиңирген ишмери (1940), Өзбек ССР ИАнын академиги. Бухарадагы медреседе окуган. Тажик, өзбек тилдеринде жазган. Анын «Одина» повестинде (1924), «Дохунда» (1930), «Кулдар» (1934) романдарында тажик
элинин жүз жыл ичиндеги турмушу, басып өткөн тарыхый жолу сүрөттөлгөн. Ал «Сүткордун өлүмү» (1939, 1952) повестинде ачкөз сарандын образын берген. Улуу Ата Мекендик согуш мезгилинде курч публицистикалык макалалар менен тарыхый көркөм очерктерди (мисалы, «Мукананын көтөрүлүшү») жазган. 1948‑жылдан өмүрүнүн акырына чейин «Эскермелер» аттуу көркөм автобиографиялык китебинин үстүндө иштеген (орусчасы «Бухара», 1‑4‑китеп, 1949‑54; СССР мамлекеттик сыйл., 1950). Азия элдеринин тарыхы жана филологиясы боюнча изилдөөлөрдүн, «Мангыт династиясынын эмирлеринин тарыхы» (1923), «Тажик адабиятынын үлгүлөрү» (1926) антологиясынын, Рудаки, Фирдоуси, Ибн Сина, Саади, Навои, Васифи, Бедил ж. б. жөнүндө очерктердин жана монографиялардын автору. Айнинин чыгармалары дүйнө элдеринин тилине, анын ичинде кыргыз тилине да которулган. СССР Жогорку Советинин 3‑4‑шайланышынын депутаты, үч Ленин ордени, эки Эмгек Кызыл Туу ордени менен сыйланган.
Ад.; Брагинский И. С. С. Айни. М., 1978.