Difference between revisions of "АББАС I"

Кыргызстан Энциклопедия Жана Терминология Борбору дан
Jump to navigation Jump to search
1 -сап: 1 -сап:
'''АББАС I''' (27. 1. 1571, Казвин – 19. 1. 1629, Исфакан) – Ирандын шахы (1587-жылдан), Сефевиддер династиясынан. Борборлоштурулган бийликти бекемдеп, түрктөрдөн эмес, отурукташкан ирандыктардан түзүлгөн жарандык бюрократиянын ролун күчөткөн. Аббас I Ирандын борбордук  райондорун чет жакадагы аймактардын <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> багындырылган өлкөлөрдүн эсебинен чыңдаган. Анын тушунда мамлекеттин борбору Исфакан шаарына (1598) көчүрүлөт. Ирандын ички провинцияларына армян, грузин, азербайжан, курд кол өнөрчүлөрүн <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> дыйкандарды күч <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> жер которуштурган. Өлкөдө жолдор, каналдар, кербен сарайлар салынган, регулярдуу аскерлерди топтогон. Түркия <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> согушуп, Закавказье, Ирак, Хорасандагы үстөмдүгүн калыбына келтирген <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> Бахрейн аралын, Кандагарды <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> Ормуз аралын басып алган. Ал Европа өлкөлөрүнүн маданиятына кызыккан, бир катар өлкөлөр <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> соода <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> саясий мамилелерди түзгөн. Аббастын тушунда Иран көз каранды эместикке жетишкен <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> өзгөчө күчтүү өлкөгө айланган.<br>
'''АББАС I, Аббас-Шах''', '''Аббас Бахадур Хан''' (азерб. ''Abbas Səfəvi;'' 27. 1. 1571, Казвин – 19. 1. 1629, Исфакан) – Сефевиддер династиясынан  чыккан перс шахы (1588–1629). Бийликке келгенден кийин борборлоштурулган бийликти бекемдеп, административдик, аскер, саясий жана экономикалык реформаларды жүргүзгөн. Анын тушунда Сефедивдер империясынын ээлиги Тигр дарыясынан Кандагар шаарына чейин созулуп, 1598-ж. өлкөнүн борбору Казвинден Исфакан шаарына көчүрүлгөн. 1601-ж. Аббас I азыркы Армения, Грузиянын бир бөлүгүн жана Ширванды, 1613-ж. Кахетия, Картли падышачылыгын толук караткан. Көп жылдар бою түрктөр (Осмон империясы) менен согушуп, Закавказьеден тышкары Бахрейн, Ормуз аралдарын басып алган. Ал Европа өлкөлөрүнүн маданиятына кызыгып, бир катар өлкөлөр менен соода жана саясий мамилелерди түзгөн. Перс жана түрк-азербайжан тилдеринде сүйлөп, ырларды жазган.
 
Ад.: ''R. Savory''. The history of Shah Abbas the Great. – Vol. I.<br>

12:03, 23 Январь (Үчтүн айы) 2024 -деги абалы

АББАС I, Аббас-Шах, Аббас Бахадур Хан (азерб. Abbas Səfəvi; 27. 1. 1571, Казвин – 19. 1. 1629, Исфакан) – Сефевиддер династиясынан  чыккан перс шахы (1588–1629). Бийликке келгенден кийин борборлоштурулган бийликти бекемдеп, административдик, аскер, саясий жана экономикалык реформаларды жүргүзгөн. Анын тушунда Сефедивдер империясынын ээлиги Тигр дарыясынан Кандагар шаарына чейин созулуп, 1598-ж. өлкөнүн борбору Казвинден Исфакан шаарына көчүрүлгөн. 1601-ж. Аббас I азыркы Армения, Грузиянын бир бөлүгүн жана Ширванды, 1613-ж. Кахетия, Картли падышачылыгын толук караткан. Көп жылдар бою түрктөр (Осмон империясы) менен согушуп, Закавказьеден тышкары Бахрейн, Ормуз аралдарын басып алган. Ал Европа өлкөлөрүнүн маданиятына кызыгып, бир катар өлкөлөр менен соода жана саясий мамилелерди түзгөн. Перс жана түрк-азербайжан тилдеринде сүйлөп, ырларды жазган.

Ад.: R. Savory. The history of Shah Abbas the Great. – Vol. I.

"http://encyclopedia.edu.kg/KyrgWiki/index.php?title=АББАС_I&oldid=62699" булагынан алынды