Difference between revisions of "АРОМОРФОЗ"

Кыргызстан Энциклопедия Жана Терминология Борбору дан
Jump to navigation Jump to search
м (→‎top: clean up, replaced: м-н → <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> (3), ж-а → <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> (4))
1 -сап: 1 -сап:
'''АРАМОРФОЗ''' (гр. airo – көтөрөм <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> morphosis - үлгү, форма), <span style="letter-spacing:0.5em;">арагенез</span> – эволюциянын  жүрүшүндө организмдердин түзүлүшүнүн <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> кызматынын татаалданып өзгөрүшү. Ал организмдин зат алмашуусунун тездеши, физиол. функцияларынын туруктуулугу, сырткы маалыматтарды өздөштүрүү көлөмү <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> аны анализдөө жөндөмдүүлүгү <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> коштолот. А. бир эле эволюциялык механизмдер – табигый тандалуу  <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> тукум куума өзгөргүчтүк <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> шартталып, жалпы ''адаптациянын'' бир түрү болуп эсептелет. Бул концепцияны А. Н. Северцов иштеп  чыккан (1925). А-го жаак ооздуу омурткалуулардын тегинде жаактын, сөөктүү балыктарда  бакалоор жапкагынын, куш <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> сүт эмүүчүлөрдө  жылуу кандуулуктун (гомойотермия) пайда болушу мисал болот. А-дун натыйжасында организмдер сырткы чөйрө ресурстарын пайдаланууда жаңы сапаттуу мүмкүнчүлүктөргө ээ болуп,  жаңы чөйрөгө өтүү, жаңы түрлөрдүн пайда болушу ж. б. келип чыгат, мис., байыркы сөөктүү  балыктарда өпкөнүн пайда болушу.<br>
'''АРАМОРФОЗ''' (гр. airo – көтөрөм <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> morphosis - үлгү, форма), <span style="letter-spacing:0.5em;">арагенез</span> – эволюциянын  жүрүшүндө организмдердин түзүлүшүнүн <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> кызматынын татаалданып өзгөрүшү. Ал организмдин зат алмашуусунун тездеши, физиологиялык  функцияларынын туруктуулугу, сырткы маалыматтарды өздөштүрүү көлөмү <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> аны анализдөө жөндөмдүүлүгү <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> коштолот. А. бир эле эволюциялык механизмдер – табигый тандалуу  <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> тукум куума өзгөргүчтүк <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> шартталып, жалпы ''адаптациянын'' бир түрү болуп эсептелет. Бул концепцияны А. Н. Северцов иштеп  чыккан (1925). А-го жаак ооздуу омурткалуулардын тегинде жаактын, сөөктүү балыктарда  бакалоор жапкагынын, куш <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> сүт эмүүчүлөрдө  жылуу кандуулуктун (гомойотермия) пайда болушу мисал болот. А-дун натыйжасында организмдер сырткы чөйрө ресурстарын пайдаланууда жаңы сапаттуу мүмкүнчүлүктөргө ээ болуп,  жаңы чөйрөгө өтүү, жаңы түрлөрдүн пайда болушу ж. б. келип чыгат, мис., байыркы сөөктүү  балыктарда өпкөнүн пайда болушу.<br>

14:09, 16 -октябрь (Тогуздун айы) 2023 -деги абалы

АРАМОРФОЗ (гр. airo – көтөрөм жана morphosis - үлгү, форма), арагенез – эволюциянын жүрүшүндө организмдердин түзүлүшүнүн жана кызматынын татаалданып өзгөрүшү. Ал организмдин зат алмашуусунун тездеши, физиологиялык функцияларынын туруктуулугу, сырткы маалыматтарды өздөштүрүү көлөмү жана аны анализдөө жөндөмдүүлүгү менен коштолот. А. бир эле эволюциялык механизмдер – табигый тандалуу жана тукум куума өзгөргүчтүк менен шартталып, жалпы адаптациянын бир түрү болуп эсептелет. Бул концепцияны А. Н. Северцов иштеп чыккан (1925). А-го жаак ооздуу омурткалуулардын тегинде жаактын, сөөктүү балыктарда бакалоор жапкагынын, куш менен сүт эмүүчүлөрдө жылуу кандуулуктун (гомойотермия) пайда болушу мисал болот. А-дун натыйжасында организмдер сырткы чөйрө ресурстарын пайдаланууда жаңы сапаттуу мүмкүнчүлүктөргө ээ болуп, жаңы чөйрөгө өтүү, жаңы түрлөрдүн пайда болушу ж. б. келип чыгат, мис., байыркы сөөктүү балыктарда өпкөнүн пайда болушу.