Difference between revisions of "АКАДЕМИЗМ"
м (→top: clean up, replaced: м‑н → <span cat='ж.кыск' oldv='м‑н'>менен</span> (3), ж‑а → <span cat='ж.кыск' oldv='ж‑а'>жана</span> (10)) |
|||
| 1 -сап: | 1 -сап: | ||
'''АКАДЕМИЗМ''' (фр. akademisme) – 1) көркөм сүрөт искусствосунда – өнүгүү базасы ''көркөм сүрөт академиялары'' болгон көркөм багыт. Алгачкы | '''АКАДЕМИЗМ''' (фр. akademisme) – 1) көркөм сүрөт искусствосунда – өнүгүү базасы ''көркөм сүрөт академиялары'' болгон көркөм багыт. Алгачкы Академизм ''маньеризмге'' каршы туруу <span cat='ж.кыск' oldv='м‑н'>менен</span> антикалык <span cat='ж.кыск' oldv='ж‑а'>жана</span> ''Кайра жаралуу'' искусствосунун үлгүлөрүн бе­кемдеген. Көп жылдар бою негизги эстетикалык идеялы ''Рафаэль'' <span cat='ж.кыск' oldv='м‑н'>менен</span> ''Микеланжелонун'' чыгармачылыгы болгон. Кийин Академизм салтты сактоого <span cat='ж.кыск' oldv='ж‑а'>жана</span> бул негизде профессионал мектепти түзүүгө бай­ланышкан көркөм маданияттын маанилүү бөлүгү катары каралган. Академизм булактары – 1585‑жылы чен­де ага‑ини Карраччилер негиздеген Болонья ака­демиясынын ишмердигинде. Живопись <span cat='ж.кыск' oldv='ж‑а'>жана</span> скульптуранын Королдук академиясынын ачы­лышы (1648) классицизмдин өнүгүүсүнө байла­нышкан. 17‑18‑кылымдарда тарыхый <span cat='ж.кыск' oldv='ж‑а'>жана</span> мифтик не­гизги болуп эсептелген жанрлар иерархиясы калыптанган. Академизм искусствосунун өнүгүүсүн кечеңде­түүчү шарттуу нормаларды пайда кылат. 19‑кылым­дын 1-жарымында ага ''романтизм,'' кийин ''реа­лизм'' каршы болгон; 2) балет тарыхында «Академизм» <span cat='ж.кыск' oldv='ж‑а'>жана</span> «академиялык бий» терминдери 19‑кылымдын жарымында Францияда, Италияда <span cat='ж.кыск' oldv='ж‑а'>жана</span> Рос­сияда хореографиялык искусствого колдонулат. Франциялык хореографтар Ж. Мазилье <span cat='ж.кыск' oldv='ж‑а'>жана</span> А. Сен‑Леондун балеттеринде Академизм ири бий формаларынын (гран­па, пад’аксьон, па‑де‑де) <span cat='ж.кыск' oldv='ж‑а'>жана</span> алардын элемент­теринин (вариациялар, ''адажио,'' кода) турукта­шуусу <span cat='ж.кыск' oldv='ж‑а'>жана</span> алардын ар биринин бир убакта өркүндөшү, жеке бий ансамблге караганда үстөмдүк кылуусу <span cat='ж.кыск' oldv='м‑н'>менен</span> мүнөздөлөт. Академизм жетиш­кендиктеринин туу чокусу музыка, бий, спек­таклдин биригиши болду. Классикалык бийдин дүйнөлүк <span cat='ж.кыск' oldv='ж‑а'>жана</span> орус мектебинин үлгүсүндө кыр­гыз балети да өнүгүп‑өсүүдө.<br> | ||
15:11, 15 Сентябрь (Аяк оона) 2023 -деги абалы
АКАДЕМИЗМ (фр. akademisme) – 1) көркөм сүрөт искусствосунда – өнүгүү базасы көркөм сүрөт академиялары болгон көркөм багыт. Алгачкы Академизм маньеризмге каршы туруу менен антикалык жана Кайра жаралуу искусствосунун үлгүлөрүн бекемдеген. Көп жылдар бою негизги эстетикалык идеялы Рафаэль менен Микеланжелонун чыгармачылыгы болгон. Кийин Академизм салтты сактоого жана бул негизде профессионал мектепти түзүүгө байланышкан көркөм маданияттын маанилүү бөлүгү катары каралган. Академизм булактары – 1585‑жылы ченде ага‑ини Карраччилер негиздеген Болонья академиясынын ишмердигинде. Живопись жана скульптуранын Королдук академиясынын ачылышы (1648) классицизмдин өнүгүүсүнө байланышкан. 17‑18‑кылымдарда тарыхый жана мифтик негизги болуп эсептелген жанрлар иерархиясы калыптанган. Академизм искусствосунун өнүгүүсүн кечеңдетүүчү шарттуу нормаларды пайда кылат. 19‑кылымдын 1-жарымында ага романтизм, кийин реализм каршы болгон; 2) балет тарыхында «Академизм» жана «академиялык бий» терминдери 19‑кылымдын жарымында Францияда, Италияда жана Россияда хореографиялык искусствого колдонулат. Франциялык хореографтар Ж. Мазилье жана А. Сен‑Леондун балеттеринде Академизм ири бий формаларынын (гранпа, пад’аксьон, па‑де‑де) жана алардын элементтеринин (вариациялар, адажио, кода) турукташуусу жана алардын ар биринин бир убакта өркүндөшү, жеке бий ансамблге караганда үстөмдүк кылуусу менен мүнөздөлөт. Академизм жетишкендиктеринин туу чокусу музыка, бий, спектаклдин биригиши болду. Классикалык бийдин дүйнөлүк жана орус мектебинин үлгүсүндө кыргыз балети да өнүгүп‑өсүүдө.