Difference between revisions of "АЙЛАНДЫРУУ"
(formule) |
|||
| 1 -сап: | 1 -сап: | ||
'''АЙЛАНДЫРУУ,'''б У Р У У – геом. өзгөртүүлөрдүн бир түрү. Тегиздиктин ар бир ''М'' чекитин кыймылсыз борб‑нун айланасында берилген а<math>\alpha\alpha\alpha</math> бурчуна карата ''ОМ = ОМ', ZMOM' = а'' болгондой кылып ''М''' чекитине чагылдыруу чекиттин айланасында буруу деп аталат. Мында ''О'' чекити өзү өзүнө чагылдырылат, а бурчу Одөн 2лге че йин өзгөрөт. 0°ка буруу теңдеш өзгөртүү деп аталат. а терс болгондо саат жебесинин багыты<br> | '<nowiki/>''АЙЛАНДЫРУУ,'''б У Р У У – геом. өзгөртүүлөрдүн бир түрү. Тегиздиктин ар бир ''М'' чекитин кыймылсыз борб‑нун айланасында берилген а<math>\alpha\alpha\alpha</math> бурчуна карата ''ОМ = ОМ', ZMOM' = а'' болгондой кылып ''М''' чекитине чагылдыруу чекиттин айланасында буруу деп аталат. Мында ''О'' чекити өзү өзүнө чагылдырылат, а бурчу Одөн 2лге че йин өзгөрөт. 0°ка буруу теңдеш өзгөртүү деп аталат. а терс болгондо саат жебесинин багыты<br> | ||
б‑ча, ал эми а оң болгондо саат жебесинин айлануу багытына каршы багытта чагылдырылат. ''F'' фигурасынын ар бир чекитин айландырса, ''F''' | б‑ча, ал эми а оң болгондо саат жебесинин айлануу багытына каршы багытта чагылдырылат. ''F'' фигурасынын ар бир чекитин айландырса, ''F''' | ||
фигурасы алынат. Ал фигуралар дал келишет, анткени бурууда эки чекиттин аралыгы сакталат. а = л болгондо, борб. симметрия алынат. Бир эле борбордун айланасындагы буруулардын тобу группаны түзөт. Тик бурчтуу координаталар системасында ''М(х, у)'' чекитин координата башталмасынын айланасында а бурчуна карата ''М'(х', у')'' чекитине буруу төмөнкү формула ар кылуу туюнтулат:<math> | фигурасы алынат. Ал фигуралар дал келишет, анткени бурууда эки чекиттин аралыгы сакталат. а = л болгондо, борб. симметрия алынат. Бир эле борбордун айланасындагы буруулардын тобу группаны түзөт. Тик бурчтуу координаталар системасында ''М(х, у)'' чекитин координата башталмасынын айланасында а бурчуна карата ''М'(х', у')'' чекитине буруу төмөнкү формула ар кылуу туюнтулат: | ||
<math>\begin{cases} x' = x\cos \alpha - y \sin \alpha \\ y' = x\sin\alpha + y\cos \alpha \end{cases}</math> | |||
[[File:АЙЛАНДЫРУУ58.png | thumb | none]] | [[File:АЙЛАНДЫРУУ58.png | thumb | none]] | ||
''Б.Э. Канетов.'' | ''Б.Э. Канетов.'' | ||
09:43, 12 -ноябрь (Жетинин айы) 2022 -деги абалы
'АЙЛАНДЫРУУ,б У Р У У – геом. өзгөртүүлөрдүн бир түрү. Тегиздиктин ар бир М чекитин кыймылсыз борб‑нун айланасында берилген а бурчуна карата ОМ = ОМ', ZMOM' = а болгондой кылып М чекитине чагылдыруу чекиттин айланасында буруу деп аталат. Мында О чекити өзү өзүнө чагылдырылат, а бурчу Одөн 2лге че йин өзгөрөт. 0°ка буруу теңдеш өзгөртүү деп аталат. а терс болгондо саат жебесинин багыты
б‑ча, ал эми а оң болгондо саат жебесинин айлануу багытына каршы багытта чагылдырылат. F фигурасынын ар бир чекитин айландырса, F'
фигурасы алынат. Ал фигуралар дал келишет, анткени бурууда эки чекиттин аралыгы сакталат. а = л болгондо, борб. симметрия алынат. Бир эле борбордун айланасындагы буруулардын тобу группаны түзөт. Тик бурчтуу координаталар системасында М(х, у) чекитин координата башталмасынын айланасында а бурчуна карата М'(х', у') чекитине буруу төмөнкү формула ар кылуу туюнтулат:
Б.Э. Канетов.