Difference between revisions of "АЙЛАНУУ БЕТИ"

Кыргызстан Энциклопедия Жана Терминология Борбору дан
Jump to navigation Jump to search
м (→‎top: clean up, replaced: м‑н → <span cat='ж.кыск' oldv='м‑н'>менен</span> (2))
1 -сап: 1 -сап:
'''АЙЛАНУУ  БЕТИ''' – тегиздиктеги ийри сызык­тын ошол эле тегиздикте жаткан октун тегере­гинде айлануусунан пайда болгон бет. А. б&#8209;не мисал болуп сфера эсептелет, анткени аны тегиздикте жаткан жарым айлананын диаметри­нин айланасында айландыруудан пайда болгон бет катары кароого болот. А. б&#8209;нин анын огу аркылуу өткөн тегиздиктер м&#8209;н кесилишкен ийри сызыктар меридиандар деп аталат, ал эми А. б&#8209;нин окко перпендикуляр тегиздик м&#8209;н кесилишкен ийри сызыктар параллелдер деп аталат. Эгер айлануу огу б&#8209;ча ''Охуг'' тик бурчтуу координата системасынын ''Ог'' огу багытталса, анда А. б&#8209;нин параметрдик тендемесин төмөнкү­чө жазууга болот: ''х = f(и)cosv, у = f(и)sinv, г = и,'' мында ''f(u) –'' функция меридианды анык­тайт, ал эми V – бурч.                           ''Б. Э. Канетов.''<br>
'''АЙЛАНУУ  БЕТИ''' – тегиздиктеги ийри сызык­тын ошол эле тегиздикте жаткан октун тегере­гинде айлануусунан пайда болгон бет. А. б&#8209;не мисал болуп сфера эсептелет, анткени аны тегиздикте жаткан жарым айлананын диаметри­нин айланасында айландыруудан пайда болгон бет катары кароого болот. А. б&#8209;нин анын огу аркылуу өткөн тегиздиктер <span cat='ж.кыск' oldv='м&#8209;н'>менен</span> кесилишкен ийри сызыктар меридиандар деп аталат, ал эми А. б&#8209;нин окко перпендикуляр тегиздик <span cat='ж.кыск' oldv='м&#8209;н'>менен</span> кесилишкен ийри сызыктар параллелдер деп аталат. Эгер айлануу огу б&#8209;ча ''Охуг'' тик бурчтуу координата системасынын ''Ог'' огу багытталса, анда А. б&#8209;нин параметрдик тендемесин төмөнкү­чө жазууга болот: ''х = f(и)cosv, у = f(и)sinv, г = и,'' мында ''f(u) –'' функция меридианды анык­тайт, ал эми V – бурч.                           ''Б. Э. Канетов.''<br>

15:10, 5 Декабрь (Бештин айы) 2022 -деги абалы

АЙЛАНУУ БЕТИ – тегиздиктеги ийри сызык­тын ошол эле тегиздикте жаткан октун тегере­гинде айлануусунан пайда болгон бет. А. б‑не мисал болуп сфера эсептелет, анткени аны тегиздикте жаткан жарым айлананын диаметри­нин айланасында айландыруудан пайда болгон бет катары кароого болот. А. б‑нин анын огу аркылуу өткөн тегиздиктер менен кесилишкен ийри сызыктар меридиандар деп аталат, ал эми А. б‑нин окко перпендикуляр тегиздик менен кесилишкен ийри сызыктар параллелдер деп аталат. Эгер айлануу огу б‑ча Охуг тик бурчтуу координата системасынын Ог огу багытталса, анда А. б‑нин параметрдик тендемесин төмөнкү­чө жазууга болот: х = f(и)cosv, у = f(и)sinv, г = и, мында f(u) – функция меридианды анык­тайт, ал эми V – бурч. Б. Э. Канетов.